CỔNG THÔNG TIN VÀ ĐẦU TƯ QUỐC TẾ
Tại tọa đàm vừa diễn ra tại TP.HCM, ông Lê Hữu Nghĩa - Giám đốc Công ty TNHH Thương mại Lê Thành cho hay, làm nhà ở xã hội và nhà ở thương mại lãi “một trời một vực”.
Vướng thủ tục, thanh tra
Với chi phí, giá thành hiện tại, làm nhà ở xã hội chỉ lãi 10% nhưng thời gian làm mất hết 5 năm, vậy mỗi năm lợi nhuận chỉ có 2% thì "thà để ngân hàng còn lời nhiều hơn". Do đó, nếu không có nhiều tâm huyết thì các doanh nghiệp sẽ không làm.
“Đáng nói là khi chúng tôi đã làm thì lại bị thanh tra, kiểm tra liên tục. Kiểu như mua dây buộc mình. Các doanh nghiệp khác, họ thấy vậy cũng sợ quá nên thà không làm nhà ở xã hội hoặc là làm rồi từ bỏ”, ông Nghĩa bày tỏ.
"Tóm lại, câu chuyện của nhà ở xã hội là cần “tháo vướng”. Vướng ở đây là luật. Các quy định trong Luật do chính con người làm ra sao chúng ta không sửa?”, Giám đốc Công ty Lê Thành đặt câu hỏi.
Doanh nghiệp vẫn cần cơ chế rõ ràng hơn để làm nhà ở xã hội, nhà ở giá rẻ.
Cũng theo ông Nghĩa, việc đẩy mạnh phát triển nhà ở xã hội, cơ quan quản lý nhà nước đã nói từ nửa năm nay nhưng chưa có văn bản nào ban hành cụ thể. Doanh nghiệp cần cụ thể, chứ không thể căn cứ trên "báo đài". Doanh nghiệp cần có quyết định số mấy, văn bản nào?
Bởi cơ bản, lãnh đạo, cán bộ ở các tỉnh thành cũng rất sợ nếu không có văn bản cụ thể, làm mà sai thì họ phải chịu trách nhiệm. Vì vậy, cần có văn bản, quy định cụ thể để họ làm. Tóm lại, cơ quan Nhà nước từ Trung ương cần có quy trình riêng, nhanh... cải cách hành chính hóa.
Ông Nghĩa lấy ví dụ, phải quy định rõ nếu doanh nghiệp hỏi mà trong 10-15 ngày không trả lời xem như đồng thuận, để doanh nghiệp có thể áp dụng. Một văn bản 1 tháng mà hỏi sở này đến sở khác lòng vòng 4-5 tháng vẫn chưa có câu trả lời thì quá khó cho doanh nghiệp.
“Còn về lãi suất, chúng tôi vay làm nhà ở xã hội lãi suất tới 14%/năm thì làm sao kéo giảm giá bán nhà ở xã hội được. Trong khi cho vay nhà ở thương mại rủi ro cao hơn đến 250%. Đó là lý do không có nhà ở xã hội cho người dân”, Giám đốc Công ty Lê Thành nhấn mạnh.
Cần cơ chế rõ ràng
Thực tế, câu chuyện “bên trên nói sẽ trải thảm, bên dưới vẫn gặp khó” của doanh nghiệp làm nhà ở xã hội là “chuyện đã cũ” nhưng mãi vẫn chưa giải quyết được. Ngay cả khi Thủ tướng thể hiện sự quan tâm rất lớn, các địa phương cũng đang thúc doanh nghiệp làm.
Mới đây, tại hội nghị tổng kết của Sở Xây dựng TP.HCM, trước câu hỏi về chương trình 18 nhà ở xã hội, lưu trú công nhân, 16 chung cư nguy hiểm cấp D (nguy hiểm, hư hỏng nặng)… khởi công khí thế nhưng kết quả lại không như mong đợi, ông Bùi Xuân Cường - Phó chủ tịch UBND TP.HCM, thốt lên rằng: “Bị vướng rất nhiều”.
Theo đó, ông Cường kiến nghị Sở Xây dựng đánh giá lại các hạn chế, vướng mắc để giải quyết dứt điểm, có trọng tâm, trọng điểm các nhiệm vụ, chỉ tiêu năm 2023.
Ông Nguyễn Hữu Đường - Chủ tịch Tập đoàn Hòa Bình cho biết, đơn vị đang có quỹ đất gần 9.000m2, muốn xây khoảng 1.700 căn hộ giá bình quân 12-18 triệu đồng/m2, nhưng đã qua hơn 300 ngày mà chưa được địa phương duyệt chủ trương.
"Chúng tôi bỏ ra hơn 2.400 tỷ đồng đầu tư cho dự án này, đất thì đã có sổ đỏ, chỉ mong muốn xây dựng nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp, nhưng gặp muôn vàn khó khăn ngay ở khâu thủ tục. Đếm từng ngày chờ cơ quan chức năng", ông Đường giãi bày.
Với những diễn biến từ thực tế, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) Lê Hoàng Châu kiến nghị cần nhanh chóng gỡ vướng về thủ tục, tạo không gian cho doanh nghiệp làm nhà ở nói chung và nhà ở xã hội nói riêng.
Bên cạnh đó, thay vì yêu cầu doanh nghiệp dành 20% quỹ đất trong các dự án nhà ở thương mại để xây nhà ở xã hội, dự thảo Luật Nhà ở sửa đổi cần xem xét quy định trách nhiệm thuộc về các địa phương. Trong đó có việc trích 10% tiền sử dụng đất để làm nhà ở xã hội cho thuê.
Đồng thời, Nhà nước cũng cần nghiên cứu đầu tư xây dựng nhà ở xã hội bằng vốn ngân sách nhà nước, công trái quốc gia, trái phiếu, vốn hỗ trợ phát triển chính thức, vốn vay ưu đãi của các nhà tài trợ, vốn tín dụng đầu tư phát triển của Nhà nước trên diện tích đất được xác định để làm nhà ở xã hội cho thuê...
Nhật Minh
