Dự kiến các tuyến đường sắt đô thị mới tại Hà Nội và TP.HCM

Theo quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050, TP. Hà Nội sẽ xây dựng 10 tuyến đường sắt đô thị với tổng chiều dài khoảng 413 km.

Tổng nhu cầu vốn đầu tư ước tính lên đến 37 tỷ USD, chia thành 3 giai đoạn từ 2024-2030, 2031-2035 và 2036-2045. Đây là một tham vọng lớn, nhằm đưa Hà Nội thành một thủ đô hiện đại, kết nối chặt chẽ với các khu vực lân cận và tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội.

Hiện tại, Hà Nội đã đưa vào vận hành thương mại tuyến đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông, đồng thời đang triển khai các dự án khác như tuyến Nhổn - ga Hà Nội và tuyến Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo.

Trong khi đó, Đề án phát triển hệ thống đường sắt đô thị TP.HCM theo Kết luận 49 của Bộ Chính trị cho thấy, thành phố phấn đấu đến năm 2035 thực hiện 355 km (từ tuyến số 1 đến số 7). Giai đoạn 2045, thành phố hoàn thành 155 km nữa, nâng tổng chiều dài toàn tuyến metro lên 510 km.

Để thực hiện mục tiêu này, từ nay đến năm 2035, TP.HCM điều chỉnh tổng mức đầu tư lên 40 tỷ USD. Qua đó, rút ngắn thời gian hoàn thành toàn bộ mạng lưới đường sắt đô thị sớm hơn 15 năm so với kế hoạch trước đây.

Về kế hoạch triển khai thực hiện, từ nay đến năm 2027 là công tác chuẩn bị đầu tư. Năm 2027-2028 là bồi thường, giải phóng mặt bằng, đồng thời khởi công công trình.

Hiện, TP.HCM mới chỉ có tuyến đường sắt đô thị đầu tiên là tuyến số 1 (Bến Thành - Suối Tiên) đưa vào khai thác thương mại.

Trong danh mục dự án kèm theo Nghị quyết thí điểm một số cơ chế Nghị quyết thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt để phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị tại TP. Hà Nội, TP.HCM cũng đã cho thấy tiến độ dự kiến thực hiện các dự án đường sắt đô thị.

Cụ thể, tại Hà Nội, tuyến số 1 (Ngọc Hồi - Yên Viên - Như Quỳnh) với đoạn Ngọc Hồi - Yên Viên; Gia Lâm - Dương Xá thực hiện từ năm 2031-2035.

Tuyến số 2 (Nội Bài - Thượng Đình - Bưởi), các đoạn Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo; Trần Hưng Đạo - Thượng Đình; Nam Thăng Long - Nội Bài thực hiện từ năm 2026-2030; đoạn kéo dài đi Sóc Sơn thực hiện từ năm 2031-2035 và đoạn Trần Hưng Đạo - Chợ Mơ - Ngã Tư Sở - Hoàng Quốc Việt thực hiện từ năm 2036-2045.

Tuyến số 2A (Cát Linh - Hà Đông - Xuân Mai), đoạn Cát Linh - Hà Đông (đã đưa vào khai thác từ ngày 6/11/2021); đoạn kéo dài đi Xuân Mai thực hiện từ năm 2031-2035.

Tuyến số 3 (Trôi - Nhổn - Yên Sở), đoạn Nhổn - ga Hà Nội (đoạn Nhổn - Cầu Giấy đã đưa vào khai thác từ ngày 8/8/2024); đoạn ga Hà Nội - Yên Sở (Hoàng Mai) thực hiện từ năm 2026-2030; đoạn Nhổn - Trôi và kéo dài đi Sơn Tây thực hiện từ năm 2031-2035.

Tuyến số 4 (Mê Linh - Sài Đồng - Liên Hà) và tuyến số 6 (Nội Bài - Ngọc Hồi) thực hiện từ năm 2031-2035. Tuyến số 5 (Văn Cao - Hòa Lạc) thực hiện từ năm 2026-2030.

Tuyến số 7 (Nội Bài - Mê Linh - Hà Đông), đoạn Hà Đông - Mê Linh thực hiện từ năm 2031-2035; đoạn Mê Linh - Nội Bài thực hiện từ năm 2036-2045.

Tuyến số 8 (Sơn Đồng - Mai Dịch - Vành đai 3 - Lĩnh Nam - Dương Xá) và tuyến vệ tinh (Sơn Tây - Hòa Lạc - Xuân Mai) thực hiện từ năm 2031-2035.

Các tuyến số 1A (Ngọc Hồi - Sân bay thứ 2 phía Nam); tuyến số 9 (Mê Linh - Cổ Loa - Dương Xá); tuyến số 10 (Cát Linh - Láng Hạ - Lê Văn Lương - Yên Nghĩa); tuyến số 11 (Vành đai 2 - Trục phía Nam - Sân bay thứ 2) và tuyến số 12 (kéo dài tuyến vệ tinh từ Xuân Mai đi Phú Xuyên) thực hiện từ năm 2036-2045.

Tại TP.HCM, tuyến số 1 (Suối Tiên - Bến Thành - An Hạ), đoạn Bến Thành - Suối Tiên (đã đưa vào khai thác từ ngày 22/12/2024); đoạn Bến Thành - An Hạ thực hiện từ năm 2026-2030 và 2031-2035.

Tuyến số 2 (Củ Chi - QL22 - An Sương - Bến Thành - Thủ Thiêm), các đoạn Bến Thành - Tham Lương; Bến Thành - Thủ Thiêm; Tham Lương - Củ Chi thực hiện từ năm 2026-2030 và 2031-2035.

Tương tự, từ năm 2026-2030 và 2031-2035, TP.HCM sẽ thực hiện các tuyến số 3 (Hiệp Bình Phước - Bình Triệu - Ngã 6 Cộng Hòa - Tân Kiên - An Hạ); tuyến số 4 (Đông Thạnh (Hóc Môn) - sân bay Tân Sơn Nhất - Bến Thành - Nguyễn Hữu Thọ - Khu đô thị Hiệp Phước); tuyến số 5 (Long Trường - Xa lộ Hà Nội - cầu Sài Gòn - Bảy Hiền - Đề-pô Đa Phước); tuyến số 6 (Vành đai trong) và tuyến số 7 (Tân Kiên - đường Nguyễn Văn Linh - Thủ Thiêm - Thảo Điền - Thanh Đa - Khu Công nghệ cao - Vinhomes Grand Park).

Còn lại các tuyến số 8 (Đa Phước - Phạm Hùng - Ngô Gia Tự - Ga Sài Gòn - Công viên phần mềm Quang Trung - Hóc Môn - Bình Mỹ (Củ Chi)); tuyến số 9 (An Hạ - Vĩnh Lộc - Ga Sài Gòn - Bình Triệu) và tuyến số10 (Vành đai ngoài) thực hiện từ năm 2036-2045.