Hà Nội thông qua đề án giao thông thông minh

Tại kỳ họp thứ 19 vào ngày 19/11, Hội đồng Nhân dân thành phố Hà Nội khóa XVI (nhiệm kỳ 2021-2026) đã chính thức thông qua Đề án “Giao thông thông minh trên địa bàn thành phố Hà Nội”.

Đề án này đặt mục tiêu và yêu cầu cụ thể nhằm định hướng xây dựng hệ thống giao thông thông minh cho Thủ đô theo từng giai đoạn. Đến năm 2025, Hà Nội sẽ hình thành Trung tâm Quản lý điều hành giao thông chung của thành phố. Đồng thời, đề án xác định khung kiến trúc chung, các chức năng chính yếu của hệ thống, cũng như đưa ra các cơ chế, chính sách cần thiết trong quản lý, đầu tư, vận hành và khai thác hệ thống giao thông thông minh.

Đề án đề xuất lộ trình phát triển hệ thống giao thông thông minh qua ba giai đoạn, dựa trên thực tiễn của Hà Nội và các ý kiến từ các tập đoàn công nghệ như: VNPT, Viettel, FPT.

Giai đoạn 1 (2025-2027): Xây dựng và đưa vào vận hành Trung tâm Quản lý và Điều hành Giao thông thành phố Hà Nội. Trung tâm sẽ bao gồm bộ phận quản lý giao thông thông minh, ban đầu triển khai 9/12 chức năng như: giám sát giao thông, cung cấp thông tin giao thông, điều khiển giao thông, hỗ trợ xử lý vi phạm trật tự an toàn giao thông, quản lý giao thông công cộng, quản lý đỗ xe, quản lý sự cố, quản lý kết cấu hạ tầng giao thông, và quản lý thanh toán vé điện tử giao thông công cộng.

Giai đoạn 2 (từ năm 2028-2030): Sẽ mở rộng phạm vi hoạt động của 9 chức năng trong giai đoạn 1 và hoàn thiện đủ 12 chức năng, bao gồm quản lý vận tải, thu phí nội đô, và mô phỏng giao thông. Toàn bộ các hoạt động quản lý và điều hành giao thông sẽ được tích hợp vào trung tâm.

Giai đoạn 3 (từ sau năm 2030): Hướng đến nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống, đồng bộ với sự phát triển hạ tầng giao thông, tạo điều kiện cho di chuyển thông minh trong thành phố thông minh. Hà Nội đặt mục tiêu trở thành một trong những đô thị có hệ thống giao thông tiên tiến ngang tầm khu vực.

Để xây dựng và phát triển hệ thống giao thông thông minh, kinh nghiệm quốc tế chỉ ra rằng cần huy động một nguồn lực đầu tư lớn và liên tục.

Hiện nay, theo thực tiễn trên thế giới, các phương án đầu tư phổ biến bao gồm: sử dụng ngân sách nhà nước, xã hội hóa nguồn vốn, và thuê dịch vụ công nghệ thông tin. Dựa trên phân tích ưu, nhược điểm của từng phương án, đề án đề xuất giai đoạn đầu áp dụng hình thức thuê dịch vụ công nghệ thông tin. Trong các giai đoạn tiếp theo, khi hệ thống đã vận hành ổn định và công nghệ đạt độ chín muồi, sẽ triển khai kết hợp đầu tư hạ tầng phần cứng cùng với thuê phần mềm, dịch vụ bảo hành và bảo trì hệ thống.

Ông Nguyễn Phi Thường, Giám đốc Sở Giao thông Vận tải Hà Nội, cho biết theo quy hoạch định hướng phát triển Thủ đô trong thời gian tới, đến năm 2030, Hà Nội có quy mô dân số 12 triệu người, diện tích đất xây dựng đô thị 90.000 ha; đến năm 2045 dân số 14,6 triệu người, diện tích đất xây dựng đô thị 120.000 ha.

Trong nhiều năm qua, nhờ sự quan tâm của Chính phủ và những nỗ lực không ngừng của các cấp chính quyền và nhân dân, Hà Nội đã bước đầu xây dựng được hệ thống hạ tầng giao thông vận tải ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý và điều hành. Tuy nhiên, hiện nay, hệ thống này vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu ngày càng lớn của người dân. Tình trạng ùn tắc giao thông, mất an toàn và ô nhiễm môi trường tiếp tục là những thách thức lớn mà các cơ quan quản lý giao thông phải đối mặt.

Giải pháp cho các vấn đề trên nằm ở việc ứng dụng các tiến bộ khoa học công nghệ trong quản lý và điều hành giao thông. Kinh nghiệm quốc tế cho thấy hệ thống giao thông thông minh (ITS) không chỉ giữ vai trò nền tảng mà còn là một trong những trụ cột chính trong phát triển thành phố thông minh.

Vì vậy, việc triển khai Đề án “Giao thông thông minh trên địa bàn thành phố Hà Nội” được đánh giá là vô cùng cần thiết. Đề án này hướng đến giải quyết các hạn chế hiện nay và xây dựng hệ thống giao thông thông minh theo từng giai đoạn, nhằm đạt mục tiêu đến năm 2030, Hà Nội cơ bản trở thành một thành phố thông minh, hiện đại, có khả năng kết nối với mạng lưới đô thị thông minh trong khu vực và trên thế giới. Hệ thống giao thông thông minh cũng sẽ là công cụ quan trọng để cơ quan quản lý Nhà nước thực hiện điều hành hiệu quả giao thông đô thị.

Ngoài Đề án giao thông thông minh, trong khuôn khổ kỳ họp, Hội đồng Nhân dân thành phố Hà Nội đã thông qua nhiều nhiệm vụ quy hoạch quan trọng trong kỳ họp lần này, bao gồm:

- Quy định trình tự, thủ tục điều chỉnh việc xác định phân vùng môi trường trong Quy hoạch Thủ đô và điều chỉnh cục bộ quy hoạch chung đô thị, quy hoạch chung xây dựng khu chức năng, quy hoạch chuyên ngành hạ tầng kỹ thuật đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt trên địa bàn thành phố.

- Nhiệm vụ Quy hoạch phân khu xây dựng Khu công nghiệp Bắc Thường Tín (xã Văn Bình, Liên Phương, Ninh Sở, huyện Thường Tín) với diện tích quy hoạch khoảng 137 ha.

- Nhiệm vụ Quy hoạch phân khu xây dựng Khu công nghiệp Phụng Hiệp (xã Tô Hiệu, Nghiêm Xuyên, Thắng Lợi, Dũng Tiến, huyện Thường Tín) trên diện tích 174,8 ha. 

- Nhiệm vụ Quy hoạch phân khu xây dựng Khu công nghiệp sạch Sóc Sơn (xã Tân Dân, Minh Trí, huyện Sóc Sơn) với diện tích lập quy hoạch 323,9 ha.