Nhật Bản không nhượng bộ Mỹ về nhập khẩu gạo

Theo nhà đàm phán thương mại hàng đầu của Nhật Bản, nước này sẽ chỉ giải quyết các yêu cầu của Mỹ về việc mua thêm gạo Mỹ trong giới hạn tổng thể hiện có về nhập khẩu gạo miễn thuế và không có kế hoạch cắt giảm thuế quan đối với các sản phẩm nông nghiệp.

Ngày 2/9, Bộ trưởng phụ trách vấn đề kinh tế của Nhật Bản Ryosei Akazawa bác bỏ thông tin đưa ra trong một bài báo của tờ Nikkei Asia vào tuần trước. Bài báo đó nói rằng Mỹ đã đưa ra các đề xuất, bao gồm Nhật Bản cắt giảm thuế quan đối với các sản phẩm nông nghiệp, trong một sắc lệnh hành pháp về thuế quan của chính quyền Tổng thống Donald Trump. Bài báo cũng nói Washington muốn đưa việc Nhật Bản tăng nhập khẩu gạo Mỹ vào sắc lệnh này.

“Thỏa thuận không liên quan đến việc giảm thuế đối với các sản phẩm nông nghiệp. Tôi hoàn toàn không thực hiện bất kỳ cuộc đàm phán nào gây tổn hại đến ngành nông nghiệp và không có sự thay đổi nào trong vấn đề này”, hãng tin Bloomberg dẫn lời ông Akazawa đề cập đến thỏa thuận thương mại Nhật - Mỹ đạt được vào ngày 22/7.

Tuần trước, ông Akazawa đã hủy bỏ chuyến một chuyến công du Washington - chuyến đi dự kiến nhằm hoàn thiện sáng kiến đầu tư trị giá 550 tỷ USD mà Nhật Bản cam kết rót vào Mỹ để đổi lấy việc được Mỹ giảm thuế quan từ 25% về 15%. Việc chuyến đi bị hủy bỏ đã làm dấy lên suy đoán về sự khác biệt quan điểm giữa hai bên đang cản trở việc thực hiện thỏa thuận thương mại đã đat được.

Nhật Bản hiện tại vẫn đang hối thúc Mỹ thực hiện thỏa thuận giảm thuế quan, đặc biệt là đối với ô tô, theo đó sẽ cộng mức thuế cũ 2,5% vào mức thuế mới 15% để có mức thuế 17,5%, thay vì áp dụng mức 27,5% hiện nay đối với ô tô và linh kiện ô tô Nhật được nhập khẩu vào Mỹ. Đến hiện tại, vẫn chưa có văn bản chung chính thức nào công khai chi tiết thỏa thuận thương mại Nhật - Mỹ.

Ông Akazawa khẳng định không có sự khác biệt nào trong cách Nhật Bản và Mỹ hiểu về thỏa thuận. Nhật Bản sẽ xem xét những gì có thể làm để đáp ứng các yêu cầu của Mỹ về việc mua thêm gạo Mỹ trong giới hạn hiện tại của Nhật Bản đối với nhập khẩu gạo nước ngoài miễn thuế - ông nói. Vị Bộ trưởng cho biết thêm rằng ông vẫn chưa lên lịch lại chuyến công du Washington của mình.

Trong khi đó, một bản tóm tắt của Nhà Trắng về thỏa thuận thương mại Mỹ - Nhật cho biết Nhật Bản sẽ ngay lập tức tăng 75% nhập khẩu gạo Mỹ, cộng với việc mở rộng đáng kể hạn ngạch nhập khẩu gạo miễn thuế.

Theo số liệu của Bộ Nông nghiệp Nhật Bản, nước này đã nhập khẩu 346.000 tấn gạo Mỹ vào năm ngoái, trong khi tổng lượng nhập khẩu gạo miễn thuế hàng năm của nước này vẫn ở mức 770.000 tấn. Việc tăng 75% nhập khẩu gạo Mỹ sẽ nâng lượng gạo mà Nhật Bản nhập khẩu từ nước này lên khoảng 600.000 tấn - một con số sẽ đòi hỏi phải cắt giảm lượng gạo Nhật Bản mua từ các quốc gia khác bao gồm Thái Lan, Australia và Trung Quốc.

Đối với Tokyo, mục tiêu quan trọng nhất liên quan đến thỏa thuận thương mại với Mỹ hiện nay là thúc đẩy Mỹ thực hiện việc cắt giảm thuế đối với ôtô và loại bỏ thuế việc áp chồng mức thuế mới 15% lên những mặt hàng đã chịu thuế hơn 15% từ trước, và những quy định này phải được đưa vào một sắc lệnh hành pháp.

Về phần mình, Mỹ cũng đang sốt ruột vì chưa thấy vốn đầu tư mới của Nhật Bản rót vào để giúp phục hồi ngành sản xuất của Mỹ. Hiện vẫn chưa rõ sáng kiến đầu tư vào Mỹ, một trụ cột chính của thỏa thuận thương mại song phương, sẽ vận hành như thế nào.