Nợ xấu lên gần 39%, nhiều 'tàu 67'... mắc cạn

Hiện có 299 khách hàng vay vốn để đóng mới, nâng cấp tàu 67 đang được các ngân hàng cơ cấu lại thời hạn trả nợ. (Ảnh minh hoạ: Int)

Đây là thông tin được Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Lê Minh Hưng báo cáo về việc thực hiện nghị quyết của Quốc hội về giám sát chuyên đề và chất vấn trong nhiệm kỳ khóa XIV và một số nghị quyết trong nhiệm kỳ khóa XIII thuộc lĩnh vực ngân hàng.

Báo cáo về kết quả cho vay hỗ trợ ngư dân đánh bắt xa bờ theo Nghị định số 67/2014/NĐ-CP ngày 7/7/2014 của Chính phủ (Nghị định 67), Ngân hàng Nhà nước cho biết kể từ khi Nghị định 67 có hiệu lực đến ngày 31/12/2017 (thời điểm dừng thực hiện ký kết mới hợp đồng cho vay đóng mới, nâng cấp tàu), các ngân hàng đã ký hợp đồng tín dụng đối với ngư dân để cho vay đóng mới, nâng cấp 1.177 tàu (1.031 tàu đóng mới và 146 tàu nâng cấp), chiếm 45,2% tổng số tàu cần đóng mới Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phân bổ cho các địa phương giai đoạn 2014 - 2020, với tổng số tiền cam kết cho vay đạt trên 11.700 tỷ đồng.

Thống kê của Ngân hàng Nhà nước, tính đến 30/6/2020, dư nợ cho vay theo Nghị định 67 đạt 9.936 tỷ đồng với 1.157 tàu còn dư nợ, song đáng lo là nợ xấu đã lên tới 38,83%.

Nguyên nhân được Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cho rằng có cả khách quan bất khả kháng dẫn đến ngư dân không trả được nợ vay và nguyên nhân chủ quan do chủ tàu chây ỳ cố tình không trả nợ; năng lực khai thác của chủ tàu yếu kém; ngư trường khai thác không thuận lợi; phương tiện khai thác quá mới và hiện đại nên chủ tàu gặp nhiều khó khăn trong vận hành, kém hiệu quả.

Ngoài ra, một số ngư dân vay tiền đóng tàu 67 lựa chọn ngành nghề chưa phù hợp, không mua bảo hiểm theo quy định, công tác xác nhận thiệt hai chậm trễ; quá trình giải quyết bồi thường bảo hiểm nhiều tranh chấp khiến nợ xấu chưa được xử lý.

Trước tình hình trên, Ngân hàng Nhà nước đã đề ra một số giải pháp. Cụ thể, Ngân hàng Nhà nước đã kịp thời ban hành các Thông tư hướng dẫn và chỉ đạo, đôn đốc Ngân hàng Nhà nước chi nhánh 28 tỉnh, thành phố ven biển và các Ngân hàng thương mại đẩy mạnh triển khai thực hiện các biện pháp tháo gỡ khó khăn như cho ngư dân.

Đến nay, các ngân hàng thương mại đã cơ cấu lại thời hạn trả nợ cho 299 khách hàng với số tiền 1.396,84 tỷ đồng. Cùng với đó, ưu tiên thu nợ gốc trước, nợ lãi sau đối với 29 khách hàng với dư nợ 291,7 tỷ đồng.

Đối với những trường hợp không còn đủ năng lực thực hiện dự án các ngân hàng thương mại sẽ thực hiện cơ chế chuyển đổi chủ tàu trên cơ sở quyết định phê duyệt của UBND các tỉnh, thành phố ven biển. Hiện có 11 trường hợp chủ tàu đã được chuyển đổi, với dư nợ gần 60 tỷ đồng.

Bên cạnh đó, để hạn chế nợ xấu gia tăng, đảm bảo triển khai hiệu quả chương trình, trên cơ sở báo cáo và đề xuất của Ngân hàng Nhà nước, Chính phủ đã giao Bộ NN&PTNT, Bộ Tài chính kịp thời rà soát, xử lý các kiến nghị về hoàn thiện cơ chế chính sách. Các Sở, ngành địa phương hỗ trợ ngành Ngân hàng trong việc quản lý dòng tiền, thu hồi nợ vay; quản lý, thu giữ và xử lý tài sản bảo đảm; bồi hoàn bảo hiểm khi rủi ro xảy ra.

Đồng thời, giao Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đầu mối nghiên cứu sửa đổi, bổ sung Nghị định 67. Hiện Ngân hàng Nhà nước đang phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn trong việc nghiên cứu các nội dung sửa đổi, bổ sung những nội dung liên quan đến ngành ngân hàng tại Nghị định 67.

Huyền Anh