‘Sẽ không có đột phá trong đàm phán thương mại Mỹ-Trung’ ở Madrid

Các quan chức kinh tế hàng đầu của Mỹ và Trung Quốc đã kết thúc ngày đàm phán đầu tiên tại Madrid hôm 14/9 trong một nỗ lực khác nhằm thiết lập một quan hệ thương mại ổn định hơn cho hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.

Dẫn đầu phái đoàn đàm phán của Mỹ là Bộ trưởng Bessent và Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer. Còn phía Trung Quốc do Phó Thủ tướng Hà Lập Phong và nhà đàm phán thương mại hàng đầu của nước này là Lý Thành Cương.

Phát biểu trước báo giới khi sau khoảng sáu giờ đàm phán tại trụ sở Bộ Ngoại giao Tây Ban Nha, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent cho biết hai bên sẽ bắt đầu lại vào buổi sáng thứ Hai (15/9).

Đây là lần thứ tư trong bốn tháng hai phái đoàn này gặp nhau tại các thành phố khác nhau ở châu Âu để cố gắng cứu vãn mối quan hệ thương mại Mỹ-Trung đang gặp trắc trở do các biện pháp thuế quan của Tổng thống Trump.

Tại lần gặp nhau gần nhất vào tháng 7 tại Stockholm (Thụy Điển), hai bên đồng ý gia hạn 90 ngày thỏa thuận đình chiến thương mại, giúp hạ mạnh mức thuế trả đũa trên 100% của cả hai bên và khôi phục xuất khẩu xuất khẩu đất hiếm từ Trung Quốc sang Mỹ.

Ông Trump đã phê duyệt việc gia hạn mức thuế quan hiện tại của Mỹ đối với hàng hóa Trung Quốc, tổng cộng khoảng 55% bao gồm cả thuế với thuốc giảm đau fentanyl, cho đến ngày 10/11.

Reuters dẫn lời các chuyên gia thương mại cho ít có khả năng Mỹ và Trung Quốc đạt được đột phá đáng kể trong các cuộc đàm phán tại Tây Ban Nha.

Kết quả khả quan nhất của các cuộc đàm phán lần này là tiếp tục gia hạn cho chủ sở hữu ứng dụng TikTok nổi tiếng của Trung Quốc, ByteDance, thoái vốn khỏi hoạt động tại Mỹ trước ngày 17/9. Nếu không, ứng dụng này sẽ đối mặt với việc đóng cửa tại Mỹ.

Một nguồn tin thân cận với chính quyền Trump về tương lai của TikTok cho biết có khả năng thời hạn này sẽ nới lần thứ tư kể từ khi ông Trump trở lại Nhà Trắng vào tháng 1.

Trong 3 cuộc đàm phán trước tại Geneva, London và Stockholm, TikTok chưa từng được thảo luận. Việc Bộ Tài chính Mỹ công khai đưa vấn đề này vào chương trình nghị sự trong thông báo trước cuộc đàm phán sẽ tạo cho chính quyền Trump một cái cớ để gia hạn thêm một lần nữa.

William Reinsch, nghiên cứu viên cao cấp và chuyên gia thương mại tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) có trụ sở tại Washington, cho biết ông không kỳ vọng kết quả thực chất giữa Mỹ và Trung Quốc trừ khi và cho đến khi có một cuộc gặp riêng giữa Tổng thống Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.

"Việc sắp xếp cuộc gặp đó thực sự là mục đích của các cuộc đàm phán này", ông Reinsch nhận định.

Ông Trump đã nhiều lần bày tỏ sự quan tâm đến một cuộc gặp cấp cao như vậy, nhưng ông Reinsch cho biết Trung Quốc sẽ không đồng ý gặp cho đến khi họ biết kết quả. Bắc Kinh đang muốn Mỹ nới lỏng hơn nữa các biện pháp kiểm soát xuất khẩu đối với chip và mặt hàng công nghệ cao khác.

"Cuộc gặp này là cơ hội để thăm dò lập trường của nhau và tìm hiểu thêm về các ranh giới đỏ của mỗi bên", ông Reinsch nói.

Tương tự, Wendy Cutler, cựu chuyên gia đàm phán thương mại của Đại diện Thương mại Mỹ (USTR), cho biết bà cũng kỳ vọng những "kết quả" quan trọng hơn sẽ được giữ lại cho cuộc gặp Trump-Tập tiềm năng vào cuối năm nay, có thể là tại Hội nghị Thượng đỉnh Hợp tác Kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC) tại Seoul vào cuối tháng 10.

Những kết quả này có thể bao gồm một quyết định cuối cùng về TikTok, dỡ bỏ các hạn chế đối với việc Trung Quốc mua đậu nành Mỹ và giảm thuế quan liên quan đến fentanyl đối với hàng hóa Trung Quốc, theo nhận định của bà Cutler, Giám đốc Viện Chính sách Xã hội Châu Á tại Washington.

"Tôi không tin Trung Quốc vội vàng đạt được một thỏa thuận mà họ không nhận được những nhượng bộ đáng kể về kiểm soát xuất khẩu và giảm thuế quan, vốn là những ưu tiên chính của họ", bà Cutler nói.

"Tôi không thấy Mỹ đang ở vị thế có thể đưa ra những nhượng bộ lớn về cả hai vấn đề này, trừ khi có một số đột phá trong các yêu cầu của họ đối với Trung Quốc", bà nói thêm.

Dự kiến hai phái đoàn sẽ quay trở lại bàn đàm phán trong buổi sáng thứ Hai (15/9) và công bố thông tin tại cuộc họp báo vào buổi chiều.