Giảm 90% lượng hàng hóa thất lạc nhờ chuyển đổi số
Sáng 13/6, hội thảo “Chuyển đổi số và An ninh mạng cho ngành logistics” đã được tổ chức tại Trung tâm Hội chợ và Triển lãm Sài Gòn (SECC). Tại đây, các chuyên gia đầu ngành đã phân tích sâu về tiềm năng của công nghệ trong việc nâng cao hiệu quả chuỗi cung ứng tại Việt Nam.
Phát biểu tại hội thảo, ông Nguyễn Tuấn Huy, Trưởng ban Chuyển đổi số, Tổng công ty Viễn thông MobiFone cho biết: Ngành dịch vụ logistics hiện nay không chỉ đơn thuần là hoạt động vận chuyển hàng hóa, mà đã trở thành một mắt xích chiến lược trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Tại Việt Nam, quy mô ngành ước đạt 40 - 52 tỷ USD và đang tăng trưởng mạnh mẽ.
Tuy nhiên, ông Huy cũng thẳng thắn chỉ ra “nỗi đau” của ngành logistics Việt Nam: Đó là dữ liệu phân tán, thiếu tính minh bạch, hệ thống quản lý rời rạc, dẫn tới hiệu suất vận hành thấp và khó đảm bảo chất lượng dịch vụ. “Chúng ta thường không biết chính xác hàng hóa đang ở đâu trong quá trình vận chuyển nội địa, trong khi các công ty vận chuyển quốc tế đã cung cấp khả năng theo dõi thời gian thực từ lâu”, ông Huy cho biết.
Giải pháp, theo ông Huy, chính là đẩy mạnh chuyển đổi số toàn diện. Nhờ ứng dụng các công nghệ như Internet vạn vật (IoT), trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (Big Data), robot và đặc biệt là mạng 5G, doanh nghiệp có thể giám sát toàn bộ chuỗi cung ứng 24/7, tối ưu kho bãi, quản lý tồn kho và giảm thiểu tình trạng hàng hóa thất lạc. “Việc gắn thiết bị cảm biến 5G trên hàng hóa cho phép theo dõi vị trí theo thời gian thực, từ đó giảm đến 90% lượng hàng hóa thất lạc và tiết kiệm hơn 15% chi phí vận chuyển,” ông Huy khẳng định.
Theo ông Nguyễn Tuấn Huy, nếu áp dụng chuyển đổi số, doanh nghiệp có thể giám sát toàn bộ chuỗi cung ứng, tối ưu kho bãi, quản lý tồn kho và giảm thiểu tình trạng hàng hóa thất lạc.
Tại hội thảo, bà Cao Cẩm Linh, Ủy viên Ban Chấp hành Hiệp hội Doanh nghiệp Dịch vụ Logistics Việt Nam, khẳng định rằng bên cạnh hiệu quả vận hành, chuyển đổi số còn là chìa khóa giúp doanh nghiệp thích ứng với xu thế “logistics xanh” – một đòi hỏi cấp bách từ các thị trường lớn như châu Âu, Mỹ và Nhật Bản.
“Chúng ta chưa kịp 'lớn' thì đã phải khoác lên mình 'tấm áo xanh' – từ bao bì, vận hành kho bãi, vận chuyển đến tiêu chuẩn carbon và minh bạch nguồn gốc. Tất cả đều yêu cầu phải số hóa”, bà Linh chia sẻ.
Tuy vậy, bà Linh cho rằng chính những áp lực đến từ chính sách, nhà đầu tư và cả người tiêu dùng toàn cầu đang thúc đẩy các doanh nghiệp logistics Việt Nam chuyển mình nhanh chóng. Theo bà, việc ứng dụng chuyển đổi số sẽ không chỉ giúp giảm phát thải CO₂ trong ngành logistics, mà còn là nền tảng để xây dựng hệ sinh thái vận hành tuần hoàn, thân thiện với môi trường và đạt được sự tin tưởng của các đối tác quốc tế.
Bà Cao Cẩm Linh khẳng định: Chuyển đổi số còn là chìa khóa giúp doanh nghiệp thích ứng với xu thế “logistics xanh” trên toàn cầu.
Công nghệ thông tin phải đi liền với an toàn thông tin
Tại hội thảo, ông Hồ Trọng Đạt – Phó Giám đốc Trung tâm An toàn Thông tin, Tập đoàn VNPT cho biết: Bên cạnh hiệu quả mà chuyển đổi số mang lại, ngành logistics cũng đang phải đối mặt với những rủi ro ngày càng gia tăng trong lĩnh vực an ninh mạng. Theo ông Đạt, cùng với sự phát triển mạnh mẽ của hạ tầng kết nối, các doanh nghiệp logistics cũng đang trở thành mục tiêu tấn công của tin tặc, đặc biệt là khi nhiều đơn vị đang sử dụng máy chủ ảo hóa, thuê ngoài và vận hành trên nền tảng cloud.
Dẫn chứng từ các vụ tấn công thực tế, ông Đạt cho biết có những cuộc tấn công mạng chỉ diễn ra trong vòng hai tiếng đồng hồ, từ lúc hacker khai thác được mật khẩu đã bị rò rỉ từ nhiều năm trước, đến khi mã độc được cài cắm thành công. Ông nhận định rằng với tốc độ tấn công như vậy, việc bảo vệ hệ thống không thể chỉ trông cậy vào con người, mà cần có giải pháp giám sát, cảnh báo sớm và tự động hóa xử lý sự cố.
Theo ông Hồ Trọng Đạt, nhiều doanh nghiệp logistics Việt Nam đang phải đối diện với nguy cơ trở thành mục tiêu tấn công của tin tặc.
Ông Đạt cũng đề cập đến một công ty trong ngành logistics mà VNPT đang hỗ trợ, với hơn 16 tỷ sự kiện an toàn thông tin được ghi nhận trong một năm, cùng 350 sự cố nghiêm trọng được ngăn chặn. Ông cho biết: Những sự cố này không chỉ xảy ra ở khâu điều hành trung tâm, mà còn ở cấp người dùng cuối. Cụ thể, chính những nhân viên giao hàng có thể vô tình tải nhầm phần mềm độc hại hoặc nhấp vào liên kết giả mạo, dẫn đến rò rỉ dữ liệu nhạy cảm của công ty và khách hàng.
Từ thực tiễn này, ông Đạt nhấn mạnh rằng bảo mật dữ liệu không chỉ là bài toán kỹ thuật mà còn liên quan chặt chẽ đến yếu tố con người. Việc nâng cao nhận thức an toàn thông tin cho toàn bộ nhân sự trong chuỗi vận hành logistics là yếu tố tiên quyết để duy trì hệ thống ổn định.
Lấy dẫn chứng từ một chương trình giả lập do VNPT triển khai tại một doanh nghiệp trong suốt 4 năm qua, ông Đạt cho biết tỷ lệ nhân viên "sập bẫy" các email giả mạo đã giảm từ 15% xuống còn 2%, cho thấy hiệu quả rõ rệt của các hoạt động huấn luyện nhận thức an ninh mạng.
"Chuyển đổi số thì phải đi liền với hệ thống công nghệ thông tin. Hệ thống công nghệ thông tin muốn ổn định phải đi liền với an toàn thông tin. Nếu không có an toàn thông tin, chắc chắn hệ thống sẽ bị tê liệt chỉ trong vòng một phút", ông Đạt kết luận.
Được tổ chức bởi Hiệp hội Internet Việt Nam (VIA), hội thảo "Chuyển đổi số và An ninh mạng cho ngành Logistics" nhằm mục tiêu kết nối doanh nghiệp logistics với các nhà cung cấp giải pháp số và công nghệ bảo mật. Đây cũng là nơi chia sẻ những câu chuyện thành công về chuyển đổi số trong và ngoài nước, hỗ trợ doanh nghiệp Việt học hỏi và áp dụng hiệu quả các công nghệ mới.
