CỔNG THÔNG TIN VÀ ĐẦU TƯ QUỐC TẾ
(TBTCO) - Theo quy định pháp luật hiện hành, nhà đầu tư muốn giao dịch trên thị trường chứng khoán Việt Nam đều phải thông qua công ty chứng khoán cung cấp dịch vụ mà nhà đầu tư mở tài khoản và công ty chứng khoán đó phải là thành viên của Sở Giao dịch Chứng khoán. Do đó, các giao dịch phát sinh liên quan (tiền, cổ phiếu…) đều phải thông qua pháp nhân hợp pháp là công ty chứng khoán.
trang 12
Nguồn: Ủy ban Chứng khoán Nhà nước. Đồ họa: Phương Anh Chiêu thức ngày càng tinh vi
Trung tướng Tô Ân Xô - người Phát ngôn của Bộ Công an cho biết, thời gian gần đây, qua công tác nắm tình hình, lực lượng công an phát hiện tình trạng một số đối tượng lừa đảo đã lập các nhóm chat (group), giả danh các “chuyên gia” dụ dỗ nhà đầu tư (NĐT) tham gia hội nhóm kín trên mạng xã hội, cài đặt website, app, gửi tiền đầu tư chứng khoán. Khi nạn nhân không còn khả năng gửi thêm tiền, hoặc phát giác, nghi ngờ, các đối tượng khóa tài khoản, chiếm đoạt số tiền của bị hại.
Những app, tên công ty chứng khoán chưa được cấp phép Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đã đưa ra những cảnh báo về một số app Infina, Savenow, BUFF,… hoạt động môi giới chứng khoán, cho vay ký quỹ chứng khoán (website www.greenstock.vn, app Greenstock) nhưng không được Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cấp phép.
Một số tổ chức, cá nhân đặt biển tên CTCK khi chưa được cấp phép, tổ chức vận hành các ứng dụng, sàn giao dịch chứng khoán trái phép (Gate.io, GoldFinger Finance, Vietdiamondstocks, bawallet9.com, Londonex.com, ZenoMarkets.com, CHMarkets.com, JASS.com, DEXDN.com, LPL.com, TradeTime.com…), thông qua mạng xã hội, kêu gọi NĐT mở tài khoản, gửi tiền vào các ví điện tử, đầu tư vào các loại tiền mã hóa (Pi, USDT, BUSD) trên các sàn giao dịch chứng khoán không phải do Sở Giao dịch Chứng khoán Việt Nam và công ty con tổ chức, vận hành.
Người Phát ngôn Bộ Công an cho biết thêm, thủ đoạn mà các đối tượng thường xuyên sử dụng là lợi dụng yếu tố tâm lý về lợi nhuận, sự thiếu hiểu biết của người dân và một số NĐT, các đối tượng tự nhận là nhân viên các công ty chứng khoán (CTCK) có tên tuổi, thực hiện cuộc gọi đến và mời người dân tham gia các hội nhóm (group chat), các khóa học online về đầu tư chứng khoán.
Khi các nạn nhân đồng ý tham gia các nhóm chat, hội nhóm kín, các đối tượng tiếp tục giới thiệu những cơ hội đầu tư sinh lời cao, được mua các mã cổ phiếu trên sàn chứng khoán Việt Nam với giá thấp hơn giá đang giao dịch trên thị trường. Để nhận được các ưu đãi trên, các đối tượng đã hướng dẫn nạn nhân truy cập vào các đường link website hoặc cài đặt các app ứng dụng trên thiết bị di động, do chúng cung cấp. Tại đây, nạn nhân được các đối tượng giải thích do các quỹ đầu tư tài chính có tên tuổi, hợp pháp đã liên kết với các CTCK nên được hỗ trợ và có ưu đãi cao; hoặc là doanh nghiệp phát hành cổ phiếu riêng lẻ, cổ phiếu cho người lao động và mời chào nạn nhân mua lại suất cổ phiếu của cán bộ công nhân viên đó với giá thấp hơn nhiều so với giá thị trường…
Những thông tin mà các đối tượng đưa ra, các nạn nhân dễ dàng tra cứu, tìm thấy thông tin trùng khớp trên mạng internet và ngay lập tức tin tưởng vào những giấy tờ pháp lý mà các đối tượng đưa ra. Thực tế, đây là thủ đoạn tạo các giao dịch ảo để tạo niềm tin, dụ dỗ, lôi kéo nạn nhân gửi thêm tiền vào tài khoản đầu tư.
Tuy nhiên, khi nạn nhân muốn rút tiền thì ứng dụng báo lỗi, hoặc báo chưa đủ hạn mức đối ứng của quỹ. Lúc này, các đối tượng sẽ không ngừng dụ dỗ, lôi kéo, ép buộc nạn nhân chuyển thêm tiền vào tài khoản của chúng với các lý do như nộp sai nội dung nên hệ thống chưa ghi nhận được, nộp các khoản thuế, phí để được rút tiền… Nhiều nạn nhân do đã chuyển số tiền lớn vào tài khoản nên rất dễ bị thao túng tâm lý, phải chuyển thêm tiền nếu không sẽ bị mất số tiền đã nộp trước đó. Khi thấy các nạn nhân không còn khả năng chuyển tiền, các đối tượng sẽ vô hiệu hóa tài khoản của nạn nhân hoặc khiến cho tài khoản của nạn nhân không đăng nhập được nhằm chiếm đoạt số tiền mà nạn nhân đã chuyển vào app. Khi phát hiện ra bị lừa đảo thì các đối tượng đã xóa tài khoản của nạn nhân khỏi các hội nhóm trên mạng xã hội và chặn liên lạc với nạn nhân. Công tác xác minh, truy tìm hiện nay gặp nhiều khó khăn do hầu hết các group chat đều có địa chỉ ở ngoài biên giới lãnh thổ Việt Nam.
Cần tìm hiểu và đầu tư tại những kênh chính thốngTrước các thủ đoạn trên, lực lượng công an khuyến cáo người dân và NĐT tuyệt đối không nghe và làm theo lời dụ dỗ về đầu tư tài chính trên không gian mạng sẽ đem lại lợi nhuận cao, nhất là khi bản thân không có kiến thức về chứng khoán. Đồng thời, tuyệt đối không tham gia vào các group chat, không đầu tư vào các website, app khi chưa tìm hiểu kỹ thông tin về đơn vị chủ quản.
Thời gian qua, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) cũng nhiều lần đưa ra cảnh báo về việc các đối tượng giả mạo các quỹ đầu tư, CTCK, nhân viên CTCK, các ứng dụng đầu tư nhằm lừa đảo chiếm đoạt tài sản của NĐT. Cơ quan quản lý khuyến cáo NĐT cần cẩn trọng, cân nhắc khi tham gia vào các hội nhóm trên các không gian mạng xã hội, tránh bị lôi kéo, dẫn dắt dẫn tới thiệt hại không đáng có.
Trước khi giao dịch, NĐT nên tìm hiểu, kiểm chứng thật kỹ lưỡng thông tin dựa trên các kênh chính thống của các cơ quan chức năng, từ các đơn vị có chức năng tư vấn, môi giới chứng khoán được cơ quan quản lý cấp phép.
Nhà đầu tư cần tuân thủ quy định pháp luật về việc mở tài khoản
Trao đổi với phóng viên, luật sư Lê Văn Tiến (Đoàn Luật sư Hà Nội) cho biết, theo quy định pháp luật hiện hành, NĐT muốn giao dịch trên thị trường chứng khoán Việt Nam đều phải thông qua CTCK cung cấp dịch vụ mà NĐT mở tài khoản, và CTCK đó phải là thành viên của Sở giao dịch chứng khoán. Do đó, các giao dịch phát sinh liên quan (tiền, cổ phiếu…) đều phải thông qua pháp nhân hợp pháp là CTCK.
Luật sư Lê Văn Tiến cho biết thêm, để tham gia giao dịch chứng khoán, NĐT cần tuân thủ quy định pháp luật về chứng khoán về việc mở tài khoản giao dịch chứng khoán tại các CTCK do UBCKNN cấp phép thành lập và hoạt động.
NĐT cũng cần lưu ý các quy định pháp luật về các loại chứng khoán được phép giao dịch tại Sở Giao dịch Chứng khoán Việt Nam, được quy định tại khoản 1 Điều 4 Luật Chứng khoán 2019: “Chứng khoán là tài sản, bao gồm các loại sau đây: Cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ; Chứng quyền, chứng quyền có bảo đảm, quyền mua cổ phần, chứng chỉ lưu ký; Chứng khoán phái sinh; Các loại chứng khoán khác do Chính phủ quy định”.
Ngoài ra, theo quy định tại khoản 26, 27 Điều 4 Luật Chứng khoán, về khái niệm “Hệ thống giao dịch chứng khoán” và “Thị trường giao dịch chứng khoán”, Điều 42 về “Tổ chức thị trường giao dịch chứng khoán” thì chỉ có Sở Giao dịch Chứng khoán Việt Nam và công ty con là Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội và Sở Giao dịch Chứng khoán TP. Hồ Chí Minh được tổ chức thị trường giao dịch chứng khoán.
“Ngoài việc tìm hiểu kỹ thông tin, NĐT cũng cần hết sức cảnh giác với những lời mời gọi đầu tư với lợi nhuận cao, cam kết bù lỗ từ các quỹ đầu tư tài chính, chứng khoán online, không làm theo những hướng dẫn, mời chào của các tài khoản cá nhân, hội, nhóm trên zalo, facebook, telegram… không xác thực danh tính. Khi gặp các trường hợp có dấu hiệu lừa đảo, người dân cần liên hệ với cơ quan Công an gần nhất để làm rõ, giải quyết kịp thời và đưa vụ việc ra xử lý theo quy định của pháp luật” - Luật sư Lê Văn Tiến khuyến cáo.
