Kinh tế Việt Nam tăng trưởng ổn định trước bối cảnh “thương chiến” toàn cầu

Tại buổi “Cập nhật thị trường: Triển vọng toàn cầu và Việt Nam 2025” của Ngân hàng UOB được tổ chức tại TP. Hồ Chí Minh tối ngày 26/3/2025, các chuyên gia nhận định trong năm nay, kinh tế thế giới dự báo sẽ đối diện nhiều bất ổn từ những chính sách khó đoán định của Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Theo các chuyên gia UOB, cuộc chiến thuế quan dưới chính quyền Trump 2.0 có khả năng làm dấy lên căng thẳng và gián đoạn thương mại toàn cầu, ảnh hưởng đến các quốc gia có mức độ mở cao về thương mại như Việt Nam. Tuy nhiên, với cam kết mạnh mẽ của Chính phủ về thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, cùng với các động lực mạnh mẽ đến từ dòng vốn FDI liên tục tăng, đầu tư công mở rộng, cơ hội từ ngành bán dẫn, kinh tế Việt Nam vẫn được dự báo tăng trưởng tích cực trong năm 2025.

Theo ông Abel Lim, Giám đốc Tư vấn và Chiến lược Quản lý tài sản, Ngân hàng UOB (Singapore), nhận định: Tăng trưởng kinh tế toàn cầu cho cả năm 2025 dự kiến sẽ chậm lại nhưng vẫn trong giai đoạn mở rộng. Triển vọng kinh tế thế giới sẽ phụ thuộc nhiều vào các các chính sách của Tổng thống Trump, vốn vẫn chưa rõ ràng ở thời điểm hiện tại và sẽ có sự phân hóa tăng trưởng.

Ngoài ra, chính sách thuế quan tăng cao của Tổng thống Mỹ sẽ làm gián đoạn hoạt động thương mại song phương, làm tăng chi phí cho doanh nghiệp và người tiêu dùng. Việc Mỹ áp đặt mức thuế cao hơn đối với hàng loạt mặt hàng nhập khẩu, dẫn đến các biện pháp thuế trả đũa từ những đối tác thương mại quan trọng, gây thiệt hại cho nhà xuất khẩu, dẫn đến sự dịch chuyển dòng chảy thương mại toàn cầu.

Đơn cử trong lĩnh vực nông nghiệp, Trung Quốc cắt giảm nhập khẩu từ Mỹ và chuyển sang các nhà cung cấp khác, đáng chú ý là Brazil – quốc gia đã thay thế Mỹ trở thành nguồn cung đậu nành hàng đầu cho Trung Quốc. Những thay đổi này không chỉ làm suy giảm sức cạnh tranh của xuất khẩu Mỹ mà còn tạo ra sự phân mảnh trong dòng chảy thương mại toàn cầu.

Điều này cũng tạo điều kiện cho các đối thủ như Trung Quốc mở rộng ảnh hưởng thông qua các hiệp định thương mại như Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP), làm suy yếu vị thế thương mại toàn cầu của Mỹ.

Trong khi đó, ông Lê Thành Hưng, Giám đốc Đầu tư UOB Asset Management (UOBAM Việt Nam), cho rằng kinh tế Việt Nam dự kiến vẫn tiếp tục tăng trưởng mạnh trong năm 2025 nhờ vào các yếu tố kích thích kinh tế trong nước qua đầu tư công và tăng trưởng tín dụng, cũng như kỳ vọng vào phục hồi tiêu dùng trong nước và khu vực bất động sản.

Cụ thể, ông Hưng cho biết Chính phủ trình Quốc hội phê duyệt kế hoạch đầu tư công trong năm 2025 khoảng 875.000 tỷ đồng (tương đương khoảng 36 tỷ USD), tăng mạnh so với số thực giải ngân năm 2024 là 568.000 tỷ đồng. Điều này đã và đang tạo động lực thúc đẩy đầu tư khu vực công, làm gia tăng niềm tin đối với các lĩnh vực kinh tế khác cùng hướng đến sự phát triển.

Theo đó, kế hoạch đầu tư công của Việt Nam năm 2025 vẫn tiếp tục được duy trì với nhiều dự án trọng điểm như dự án đường sắt cao tốc Bắc Nam (tổng vốn 67,3 tỷ USD, năm 2027 khởi công); Sân bay Quốc tế Long Thành (tổng vốn 16 tỷ USD, dự kiến hoàn thành giai đoạn 1 năm 2025), Nhà máy điện hạt nhân… 

Theo ông Abel Lim, chính sách tiền tệ toàn cầu sẽ bị chi phối bởi các tác động kinh tế và lạm phát từ các chính sách của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Các ngân hàng trung ương trên thế giới sẽ thận trọng theo dõi diễn biến lạm phát và thương mại để đưa ra quyết định điều chỉnh lãi suất phù hợp.

Ông Abel Lim cũng đưa ra dự báo, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ cắt giảm lãi suất ở mức 0,25% một lần trong năm 2025 vào quý 2/2025 so với dự đoán trước đó là FED sẽ cắt giảm 2-3 lần trong năm nay. Hiện, FED vẫn duy trì mức chênh lệch lãi suất đáng kể so với các nền kinh tế phát triển khác, điều này có thể khiến đồng USD tăng trong quý 2/2025 trước khi giảm trở lại vào quý 3/2025.

Liên quan tỷ giá USD/VND tăng khá mạnh trong thời gian qua, ông Abel Lim nhận định, hầu hết các đồng tiền châu Á đều suy yếu hơn so với USD trong thời gian gần đây chứ không chỉ VND. Tỷ giá USD/VND đã giảm về 25.600 đồng/USD vào đầu tháng 3/2025 trước khi quay lại tăng lên quanh 25.800 đồng/USD ở hiện tại.

“Tuy nhiên, một số yếu tố có thể giúp giảm áp lực mất giá của VND trong thời gian tới bao gồm triển vọng tăng trưởng nội địa mạnh mẽ và cam kết của Ngân hàng Nhà nước trong việc đảm bảo ổn định tỷ giá. Dự báo cập nhật của UOB về tỷ giá USD/VND trong năm nay sẽ ở mức 25.800 đồng/USD trong quý 2/2025, 26.000 đồng/USD trong quý 3/2025 sau đó sẽ giảm về 25.800 đồng/USD trong quý 4/2025 và 25.600 đồng/USD trong quý 1/2026”, ông Abel Lim chia sẻ.

Phân tích về cơ hội và thách thức đối với nền kinh tế Việt Nam, ông Lê Thành Hưng đưa ra 2 mối quan tâm lớn vì Mỹ đang là đối tác thương mại có kim ngạch thương mại song phương đứng thứ hai (sau Trung Quốc) của Việt Nam và Mỹ cũng là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam (chiếm 30% tổng kim ngạch xuất khẩu) và đang có thâm hụt thương mại lớn nhất với Việt Nam.

Trước động thái Tổng thống Mỹ Donald Trump muốn sử dụng chính sách thuế như một công cụ để đưa các bên vào bàn đàm phán nhằm thỏa thuận có lợi hơn cho Mỹ, ông Hưng nêu ra một số giải pháp nhằm hạn chế tác động tiêu cực, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế đạt mục tiêu đề ra.

Đó là Việt Nam cần tăng cường nhập khẩu từ Mỹ như khí thiên nhiên hóa lỏng, máy bay, nông sản… để giảm thặng dư thương mại với Mỹ. Song song đó, cần thúc đẩy các động lực tăng trưởng nội tại như tăng đầu tư công vào các dự án hạ tầng giao thông, năng lượng, tăng tiêu dùng nội địa, thúc đẩy tăng trưởng tín dụng để tăng nguồn vốn cho nền kinh tế.

Bên cạnh đó, Việt Nam cũng cần mở rộng quan hệ đa phương, nâng cấp quan hệ đối tác chiến lược toàn diện với các nước để mở rộng thị trường xuất khẩu, thu hút vốn đầu tư, giảm phụ thuộc vào thị trường Mỹ.

Tại sự kiện, đại diện UOBAM Việt Nam đưa ra dự báo ngành công nghệ cao chính là động lực tăng trưởng mới cho kinh tế Việt Nam giai đoạn 2025 - 2050. Theo đó, trước việc Mỹ hạn chế công nghệ bán dẫn từ Trung Quốc sẽ mang đến nhiều cơ hội lớn cho Việt Nam thu hút đầu tư nước ngoài vào lĩnh vực này trên đường dài trong 25 năm tới.

Triển vọng ngành bán dẫn Việt Nam là khả quan bởi hiện đã có một số doanh nghiệp bán dẫn lớn trên thế giới mong muốn đầu tư vào Việt Nam như dự án Amkor Technology với tổng vốn 1,6 tỷ USD; dự án Marvell and Synopsys; dự án Hana Micron vốn 1 tỷ USD và Samsung cam kết đầu tư thêm 2,6 tỷ USD vào lĩnh vực bán dẫn ở Việt Nam.