Lãi suất huy động tăng, chứng khoán có bị ảnh hưởng?

“Lãi suất tăng” có lẽ là chủ đề được nhiều nhà đầu tư chứng khoán quan tâm nhất trong vài tuần trở lại đây. Như Nhadautu.vn từng đề cập, lãi suất huy động của các ngân hàng liên tục tăng khi nhu cầu huy động vốn tăng cao trong những tháng cuối năm và chênh lệch trong huy động và cho vay. Đặc biệt, cuộc đua tăng huy động đã có sự tham gia của nhóm Big 4.

Về lý thuyết, lãi suất tăng sẽ thu hút nhu cầu gửi tiền vào hệ thống ngân hàng vì mức sinh lời khi gửi tiền tăng, khiến cho dòng tiền đổ vào thị trường chứng khoán bị ảnh hưởng. Lãi suất tăng cũng khiến cho lợi suất kỳ vọng trên thị trường chứng khoán phải tăng (nhà đầu tư đòi hỏi lợi suất đầu tư chứng khoán cao hơn). Điều này khiến không ít nhà đầu tư chứng khoán lo lắng triển vọng của TTCK trong tháng cuối năm 2025 bị ảnh hưởng do yếu tố lãi suất.

Thực tế, VN-Index tháng 11 tăng hơn 3% so với tháng trước, song thanh khoản thị trường lại giảm xuống mức thấp nhất 5 tháng. Theo số liệu từ Vietcap, giá trị giao dịch trung bình trên HoSE và tổng 3 sàn lần lượt giảm 32,3% và 31,2% so với tháng 10, tương ứng xuống mức 863,9 triệu USD/ngày (tính theo tỷ giá là mức hơn 22.000 tỷ đồng) và 960,8 triệu USD/ngày (gần 25.000 tỷ đồng).

Ông Huỳnh Hoàng Phương, Cố vấn mảng Quản lý gia sản của CTCP Tư vấn Đầu tư và Quản lý Tài sản (FIDT) nhìn nhận kịch bản lãi suất tăng nhanh, mạnh lên mức gây thắt chặt, rủi ro cho kinh tế và các tài sản rủi ro hiện có xác suất thấp. Điều này do (1) bối cảnh toàn cầu đang nới lỏng tiền tệ, Fed trong chu kỳ giảm lãi suất nên áp lực bên ngoài trong năm 2026 sẽ giảm dần (2) rủi ro lạm phát trong nước chưa lớn, do tiêu dùng thực tế phục hồi còn chậm và (3) nền kinh tế vẫn cần hỗ trợ hồi phục (đặc biệt sau 1 năm nhiều thiên tai), đặc biệt khi tăng trưởng đang phụ thuộc nhiều vào mũi nhọn đầu tư – vốn yêu cầu môi trường lãi suất thuận lợi.

Vì vậy, ông Phương cho rằng lãi suất có thể tăng chậm, tương tự giai đoạn 2015–2019, nhưng khó bước vào trạng thái thắt chặt mạnh, dù vẫn phải theo dõi diễn biến các xác suất thấp này.

Đồng quan điểm, ông Nguyễn Quang Đạt, Tổng Giám đốc CTCP Chứng khoán An Bình (ABS) cho rằng lãi suất trong nước hiện nay tuy có tăng nhưng vẫn thấp so với mặt bằng trong thời gian trước đây và so với thế giới. Điều này chưa ảnh hưởng lớn đến bối cảnh vĩ mô hiện tại. Ông dự đoán NHNN sẽ giữ hoặc hạ nhẹ lãi suất điều hành trong năm 2026.

Ngoài ra, Chính phủ cho biết phấn đấu duy trì mức lạm phát ở mức khoảng 3,3% trong năm 2025 cho thấy áp lực giá vẫn trong tầm kiểm soát. Đồng thời, mức lạm phát mục tiêu cho năm 2026 là 4,5%, cho thấy chưa phải là vấn đề đáng quan ngại.

“Điều này đồng thời phản ánh Chính phủ còn nhiều dư địa trong việc triển khai các chính sách hỗ trợ, thúc đẩy sản xuất – kinh doanh và tăng trưởng kinh tế trong thời gian tới”, ông Đạt bình luận.

Đối với chứng khoán, ông Phương cho rằng xác suất cao thị trường đang và sẽ bước vào giai đoạn lãi suất tăng chậm từ nền thấp lên vùng trung tính. Do đó, ông Phương nhìn nhận rủi ro bước vào xu hướng downtrend (xu hướng giảm) lớn hiện chưa cao, nhưng vẫn phải theo dõi sát lãi suất và tỷ giá.

Thị trường đã qua thời tiền rẻ với thanh khoản cực cao, do đó giai đoạn đầu cơ T+ bằng cổ phiếu rủi ro cao phần lớn đã kết thúc, rủi ro cao dần so với khả năng sinh lời kỳ vọng (trừ các trường hợp đặc biệt).

Ông Phương đánh giá: "Thị trường rơi vào giai đoạn chán chường với giao dịch lướt sóng nhưng là cơ hội tích lũy dần các cổ phiếu tốt cho năm 2026. Đây là lúc cần sự lựa chọn kỹ lưỡng và kiên trì".

Vị chuyên gia này cũng khẳng định đây là lúc phù hợp để tích lũy cổ phiếu tốt cho trung hạn – dài hạn, dù giai đoạn tích lũy kéo dài có thể gây chán nản trong ngắn hạn.

Đồng quan điểm, các chuyên gia SGI Capital nhìn nhận chu kỳ tiền rẻ kéo dài từ 5/2023 tới nay đang đi tới những giới hạn cuối cùng. TTCK trong ngắn hạn luôn chịu tác động lớn nhất từ xu hướng lãi suất. Giống như các chu kỳ trước, sẽ không ít cá nhân và cả doanh nghiệp đã sử dụng những nguồn tiền vay và tiền ngắn hạn khác nhau để mua cổ phiếu cũng như các tài sản khác trong thời gian qua và buộc phải bán khi thị trường có những pha rung lắc mạnh.

SGI Capital cho rằng việc mặt bằng định giá giảm thêm sẽ mở ra những cơ hội lớn cho đầu tư giá trị dài hạn.