Hướng tới môi trường kinh doanh thương mại điện tử an toàn, minh bạch
Thương mại điện tử tiếp tục khẳng định vai trò là động lực quan trọng thúc đẩy kinh tế Việt Nam. Theo báo cáo của Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương), năm 2024, quy mô thị trường thương mại điện tử Việt Nam đạt hơn 25 tỷ USD, tăng trưởng 20% so với năm 2023, chiếm khoảng 9% tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng cả nước. Nổi bật với các nền tảng như: Shopee, Lazada, Tiki, và TikTok Shop dẫn đầu.
Sự phổ biến của mạng xã hội và thiết bị di động đã thúc đẩy hành vi mua sắm trực tuyến. Nhờ đó, các nhãn hàng tận dụng KOL (Key Opinion Leader) và KOC (Key Opinion Consumer) để quảng bá, giúp tăng doanh số nhanh chóng nhờ khả năng tiếp cận người dùng hiệu quả.
Tuy nhiên, thương mại điện tử đối mặt nhiều thách thức nghiêm trọng. Vấn đề hàng giả, hàng nhái tràn lan gây mất niềm tin người tiêu dùng. Các vụ việc KOL, KOC quảng cáo sản phẩm không đúng sự thật, điển hình một số vụ như: Quang Linh Vlogs, Hằng Du Mục, Hoa hậu Nguyễn Thúc Thùy Tiên bị khởi tố, bắt tạm giam về hành vi lừa dối khách hàng liên quan đến kẹo rau củ Kera, hay như vụ án sản xuất, buôn bán, tiêu thụ sữa bột giả với số lượng lớn trên địa bàn TP. Hà Nội và các tỉnh lân cận đã gây rúng động, hoang mang dư luận.
Nhãn hàng Nature’s và Nature One triển khai chương trình “Con đường thương hiệu” nhằm tôn vinh và lan toả niềm tin người tiêu dùng vào chất lượng sản phẩm trên nền tảng thương mại điện tử. Ảnh: Đỗ Nga
Nhằm nâng cao nhận thức của doanh nghiệp, các nhà bán hàng, người có tầm ảnh hưởng và người tiêu dùng về quyền lợi của người tiêu dùng khi tham gia mua sắm trực tuyến, tiếp nối chiến dịch cộng đồng “An Tâm Vui Sắm” do TikTok Shop khởi xướng hưởng ứng Ngày Quyền của Người tiêu dùng Việt Nam do Bộ Công Thương phát động, mới đây, nhãn hàng Nature’s và Nature One triển khai chương trình “Con đường thương hiệu” nhằm tôn vinh và lan toả niềm tin người tiêu dùng vào chất lượng sản phẩm trên nền tảng thương mại điện tử.
Chia sẻ tại sự kiện, bà Nguyễn Giang – Giám đốc cao cấp Ngành hàng làm đẹp và Chăm sóc sức khoẻ của TikTok Shop Việt Nam chia sẻ: Chiến dịch “An tâm vui sắm” do TikTok Shop khởi xướng, với sự đồng hành của các thương hiệu uy tín không chỉ là một sáng kiến quảng bá mà còn là bước đi chiến lược nhằm xây dựng một môi trường kinh doanh thương mại điện tử an toàn, minh bạch, và bền vững.
Đại diện TikTok Shop thẳng thắn chia sẻ về những khó khăn mà thị trường thương mại điện tử gặp phải trong hai tháng qua, khiến doanh số nền tảng bị suy giảm do làn sóng hàng giả, hàng nhái. “Đây là cơ hội để các nhãn hàng uy tín như chúng tôi khẳng định vị thế. Những cuộc thanh lọc ngắn hạn này giúp xây dựng niềm tin dài hạn cho người tiêu dùng” – bà Giang nhấn mạnh. Tuy nhiên, bà Giang cũng bày tỏ trăn trở về việc làm sao để nhãn hàng không chỉ đạt doanh số cao mà còn mang lại cảm giác an tâm, tự hào khi kinh doanh trên nền tảng.
Để giải quyết thách thức, TikTok Shop kêu gọi các nhãn hàng và nhà sáng tạo nội dung chủ động chia sẻ thông tin minh bạch, từ nguồn gốc sản phẩm đến quy trình sản xuất. “Chúng tôi muốn để lại trong suy nghĩ và cảm xúc của mọi người câu trả lời cho câu hỏi: Hôm nay đến đây để làm gì? Đó là mang về những thông tin hữu ích, giúp bán hàng hiệu quả và xây dựng niềm tin bền vững,” bà Giang chia sẻ. Bên cạnh đó, các hoạt động offline như hội thảo và sự kiện gặp gỡ đối tác, cũng được TikTok Shop tổ chức thường xuyên để tăng cường kết nối giữa nhãn hàng và người tiêu dùng.
“Ưu tiên hàng đầu của TikTok Shop là xây dựng và duy trì môi trường mua sắm cởi mở, đáng tin cậy - nơi người tiêu dùng không chỉ được tận hưởng trải nghiệm mua sắm nhiều niềm vui mà còn an tâm trong từng quyết định. TikTok Shop khuyến khích sự chung tay của tất cả các "thành viên" trong hệ sinh thái TikTok và TikTok Shop. Thông qua chiến dịch “An Tâm Vui Sắm” thể hiện mong muốn của chúng tôi với trọng tâm là trải nghiệm và quyền lợi của khách hàng” – bà Giang nói.
Để tạo dựng niềm tin đối với người tiêu dùng trên môi trường thương mại điện tử, bà Giang cũng khuyến cáo, các nhãn hàng cần minh bạch nguồn gốc sản phẩm, phối hợp với cơ quan chức năng để xử lý vi phạm. Bên cạnh đó, người tiêu dùng cũng cần nâng cao nhận thức, kiểm tra kỹ thông tin trước khi mua. Sự đồng hành của nhà nước, doanh nghiệp và người dùng là chìa khóa để thương mại điện tử phát triển bền vững.
Tăng cường các chế tài xử lý vi phạm trên môi trường số
Hưởng ứng chiến dịch “An tâm vui sắm”, Nature’s Way - thương hiệu vitamin trẻ em được sản xuất tại Úc, ông Nguyễn Trung Dũng, CEO Nature’s Way Việt Nam, chia sẻ: “Tham gia “An tâm vui sắm”, chúng tôi không chỉ quảng bá sản phẩm mà còn lan tỏa thông điệp về chất lượng và sự minh bạch. Với hơn 50 năm kinh nghiệm tại Úc, Nature’s Way cam kết mang đến sản phẩm chính hãng, đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế, góp phần nâng cao tiêu chuẩn chăm sóc sức khỏe trẻ em tại Việt Nam”.
Ra mắt tại Việt Nam từ năm 2018, Nature’s Way đã vượt qua nhiều thách thức, đặc biệt là vấn đề hàng giả và hàng xách tay giá rẻ. Với chiến lược phân phối chuyên nghiệp qua hơn 10.000 điểm bán, bao gồm các chuỗi nhà thuốc lớn như: Long Châu, Pharmacity, và các nền tảng thương mại điện tử như: Tiki, Shopee, Nature’s Way hiện chiếm 15% thị phần vitamin trẻ em tại Việt Nam, dẫn đầu trên các sàn thương mại điện tử (theo báo cáo của Magic 10/2024).
Chất lượng là yếu tố cốt lõi giúp các nhãn hàng xây dựng niềm tin với người tiêu dùng trên môi trường số. Ảnh: Đỗ Nga
Ông Dũng khẳng định: “Chất lượng là yếu tố cốt lõi giúp Nature’s Way xây dựng niềm tin. Chúng tôi hợp tác chặt chẽ với TikTok Shop để kiểm soát hàng giả, đồng thời sản xuất nội dung minh bạch về nguồn gốc sản phẩm, giúp người tiêu dùng an tâm lựa chọn. Các video do Nature’s Way và các KOL thực hiện, chia sẻ về quy trình sản xuất và lợi ích sản phẩm, đã thu hút hàng triệu lượt xem, góp phần nâng cao nhận thức cộng đồng”.
Bên cạnh sự nỗ lực của các doanh nghiệp trong việc xây dựng môi trường thương mại điện tử minh bạch, lành mạnh, cũng theo các doanh nghiệp, cần tăng cường các chế tài xử lý vi phạm trên môi trường số. Trên thực tế quy định pháp luật liên quan bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng nói chung, trong lĩnh vực thương mại điện tử nói riêng, đã không ngừng được hoàn thiện.
Thông tin về vấn đề này, Phó Chủ tịch Ủy ban Cạnh tranh quốc gia Nguyễn Quỳnh Anh cho biết, Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng 2023 chính thức có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2024 đã đánh dấu việc hoàn thiện khung pháp lý bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.
“Cùng với đó, công tác thông tin, tuyên truyền về bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng cũng đã được quan tâm, với việc phát động ngày Quyền của người tiêu dùng hàng năm. Đây là dịp để nâng cao nhận thức về quyền lợi và trách nhiệm của người tiêu dùng, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng trong quá trình hội nhập và phát triển bền vững… Hiện, chúng ta đã tạo được vòng tròn khép kín, từ khung pháp lý, tuyên truyền, phổ biến, trao đổi thông tin trong khuôn khổ hợp tác quốc tế, xử lý hành vi vi phạm”, bà Nguyễn Quỳnh Anh nhận xét.
Với bảo vệ người tiêu dùng trên không gian mạng, Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng 2023 có một số điểm mới quan trọng, như: Quy định chi tiết nghĩa vụ của từng chủ thể, như với sàn thương mại điện tử hoặc chủ của nền tảng số trung gian phải công khai đầu mối để xử lý khiếu nại của người tiêu dùng; minh bạch thông tin về sản phẩm; công khai danh tính của người bán hàng. Về phía người tiêu dùng được bảo vệ thông tin cá nhân, bao gồm cả lịch sử giao dịch… Luật cũng đưa ra giải pháp giải quyết tranh chấp trên nền tảng số với 4 hình thức là thương lượng, hòa giải, trọng tài, tòa án…
