Tương lai fintech trong mối quan hệ hợp tác với ngân hàng

Đây là vấn đề được các chuyên gia thảo luận tại Hội thảo chuyên đề với chủ đề “Tương lai fintech trong mối quan hệ hợp tác với ngân hàng và các xu thế công nghệ mới” được Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam và Tập đoàn IEC (IEC Group) tổ chức ngày 12/10. Hội thảo là nằm trong khuôn khổ Hội thảo và Triển lãm Smart Banking 2022.

Triển vọng phát triển rất lớn

Theo TS. Nguyễn Quốc Hùng, Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam, trong bối cảnh hội nhập, triển vọng phát triển fintech tại Việt Nam rất lớn. Hiện số lượng các doanh nghiệp fintech tham gia cung ứng dịch vụ trên thị trường Việt Nam đã tăng gần 4 lần, từ 40 doanh nghiệp tại thời điểm cuối năm 2016 lên hơn 150 doanh nghiệp vào cuối năm 2021 và trải rộng trên nhiều lĩnh vực khác nhau. Qua đó, Fintech đã giúp nâng cao hiệu quả hoạt động đổi mới sáng tạo, quản lý rủi ro, đặc biệt là an ninh thông tin và an ninh mạng cho cả ngành tài chính.

Theo bảng xếp hạng Trung tâm Fintech toàn cầu năm 2021, điểm fintech của Việt Nam xếp hạng 70 thế giới, trong đó TP. Hồ Chí Minh và Hà Nội xếp lần lượt thứ 28 và 33 trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Đây là thành quả đáng khích lệ với một thị trường fintech non trẻ như Việt Nam. Xu hướng này sẽ còn được tiếp tục khi theo dự báo của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN), giá trị thanh toán qua thiết bị di động tại Việt Nam dự kiến tăng gần 4 lần, từ 16 tỷ USD vào năm 2016 lên đến 70,9 tỷ USD vào năm 2025.

Sự trỗi dậy mạnh mẽ của các công ty fintech trong thời gian qua chắc chắn là một thách thức đối với các ngân hàng truyền thống, có lịch sử và thương hiệu lâu năm. Trong khi đó, ngành Ngân hàng đã và đang tích cực chuyển đổi mô hình sang ngân hàng số. Để triển khai được mô hình ngân hàng số, đòi hỏi phải có sự phối hợp cùng các công ty Fintech trong việc phát triển sản phẩm, dịch vụ ngân hàng, TS. Nguyễn Quốc Hùng khẳng định.

Thực tế sự phát triển của Fintech đã truyền cảm hứng cho quá trình chuyển đổi sang ngân hàng số của các ngân hàng truyền thống. Ông Dilip Krishnan, Lãnh đạo toàn cầu, Giám đốc thực hành chuyển đổi kỹ thuật số Bộ phận Dữ liệu và Dịch vụ của Mastercard phân tích, ngày càng nhiều ngân hàng truyền thống nhận ra được những lợi thế từ ngân hàng số. Nó cho phép ngân hàng phát triển thị trường thông qua sự nhanh nhạy, đa dạng sản phẩm, trải nghiệm khách hàng vượt trội và hiệu quả chi phí.

Cụ thể, ngân hàng vừa tận dụng được hệ thống kế thừa từ giai đoạn trước, vừa sử dụng rộng rãi các giải pháp như trí tuệ nhân tạo, cố vấn robot, sinh trắc học….; các dịch vụ tài chính cao cấp được phát triển nhanh hơn nhờ vào việc ngân hàng hợp tác với các công ty bên thứ ba để mang lại nhiều sản phẩm, công nghệ liên tục được cải tiến và được tiếp thị nhanh nhất có thể đến khách hàng; giảm chi phí hoạt động cho các ngân hàng khi không mất chi phí cho chi nhánh hoặc hệ thống công nghệ thông tin được duy trì từ giai đoạn trước; tự động hóa các quy trình quyết định dựa trên điện toán đám mây…

Khảo sát cho thấy chi phí phục vụ có thể thấp hơn 70% so với chi phí của ngân hàng truyền thống.

Hỗ trợ ngân hàng chuyển đổi số toàn diện

Cập nhật những bước tiến mạnh mẽ của fintech trong phát triển ngân hàng số trong thời gian qua, ông Nguyễn Hữu Quang, Tổng Giám đốc Ngân hàng số Cake by VPBank, cho biết ngân hàng số Cake được thành lập bởi hai đối tác là BeGroup và Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) tạo ra hệ sinh thái số với số lượng người tin dùng lớn. Nhờ vào ứng dụng công nghệ eKYC, các phương thức xác thực điện tử, điện toán đám mây… và những cách làm mới, Cake chỉ mất khoảng 20 tháng để có được hơn 2,3 triệu khách hàng thay vì mất từ 20-30 năm để có được từ 1-2 triệu khách hàng của ngân hàng truyền thống.

Ứng dụng đáp ứng nhu cầu đa dạng, cho phép người dùng thực hiện mọi giao dịch như mở tài khoản ngân hàng, thanh toán hóa đơn, gửi và nhận tiền, tiết kiệm, đầu tư, vay tiêu dùng, mở thẻ tín dụng… mà không cần đến phòng giao dịch. Khai thác fintech đột phá, Cake cho phép người dùng mở tài khoản chỉ trong 2 phút bằng điện thoại di động và hệ thống định danh khách hàng điện tử (eKYC) giúp khách hàng giải quyết các hợp đồng bằng chữ ký số… Nhờ đó, năm 2022, Cake được EuroMoney Market Leaders xếp hạng dẫn đầu tại thị trường Việt Nam về giải pháp kỹ thuật số trong lĩnh vực ngân hàng, ông Nguyễn Hữu Quang cho biết.

Để người dùng tham gia ngân hàng số tiện lợi an toàn, các giải pháp bảo mật đến từ fintech cũng luôn được và liên tục đổi mới. Ông Đỗ Ngọc Duy Trác, Tổng Giám đốc VinCSS, cho biết đăng nhập bằng mật khẩu là phương thức xác thực phổ biến hiện nay để sử dụng một ứng dụng hay dịch vụ số. Tuy nhiên, các vụ tấn công mạng có xu hướng ngày càng tăng, những người bị tấn công thường không tăng cường hoặc cải thiện mật khẩu. Do đó, sau hơn hai năm nghiên cứu và xây dựng, VinCSS cho ra mắt hệ sinh thái các giải pháp xác thực mạnh không mật khẩu chuẩn FIDO2 quốc tế.

Các sản phẩm dịch vụ xác thực mạnh không mật khẩu của đơn vị được Microsoft và nhiều tổ chức tin tưởng, khuyến nghị sử dụng. Đây không chỉ là giải pháp định danh truy cập có độ an toàn cao bậc nhất, mà còn mang lại trải nghiệm sử dụng tiện lợi tinh gọn cho khách hàng; doanh nghiệp sử dụng xác thực không mật khẩu giúp tiết kiệm phí vận hành đến 14% và tăng 20% hiệu quả chuyển đổi số thành công.

“Với giải pháp công nghệ tiên tiến, VinCSS luôn sẵn sàng hợp tác, sát cánh cùng với các doanh nghiệp Việt Nam để mang xác thực không mật khẩu đến gần hơn, góp phần bảo vệ, nâng tầm trải nghiệm người dùng Việt trên không gian số", ông Đỗ Ngọc Duy Trác khẳng định.

Ngoài ra, nhiều ngân hàng số đã nhìn thấy tương lai của quá trình số hóa từ việc áp dụng hệ thống ngân hàng lõi (core banking) trên nền tảng điện toán đám mây. Là doanh nghiệp cung cấp giải pháp Fintech này cho 3 ngân hàng số hàng đầu tại Việt Nam, ông Phạm Quang Minh, Tổng Giám Đốc Mambu Việt Nam - Thái Lan cho biết, việc triển khai công nghệ mới sẽ nhanh, sáng tạo, dễ sử dụng và tối ưu hóa chi phí.

Với những lợi ích trên, cũng có những đơn vị sao chép lại ý tưởng của những doanh nghiệp cung cấp dịch vụ thành công và có tiếng trên thị trường để cung cấp cho các đơn vị có nhu cầu chuyển đổi số với giá thành cạnh tranh hơn.

Tuy nhiên, hiệu quả và thành công của quá trình sao chép chỉ ở một khía cạnh nào đó chứ họ không thử bứt phá hơn các doanh nghiệp fintech chân chính. Vì để đưa sản phẩm ra thị trường các doanh nghiệp fintech đều có những ý tưởng ban đầu, tham gia vào “cuộc chơi” công nghệ đòi hỏi sự liên tục đổi mới, sáng tạo. Vì vậy, những đơn vị sao chép ý tưởng sẽ vẫn chỉ là những người đi sau, khó có thể cạnh tranh được với doanh nghiệp Fintech chân chính, ông Phạm Quang Minh phân tích.

Với sự phát triển mạnh mẽ của các giải pháp công nghệ từ fintech nêu trên, TS. Nguyễn Quốc Hùng khẳng định, đây là động lực khiến các ngân hàng thương mại chuyển đổi số mạnh mẽ hơn nhằm đáp ứng các nhu cầu ngày càng đa dạng và khắt khe hơn của khách hàng, từ đó thu hút các khách hàng mới và tạo lợi thế cạnh tranh cho ngân hàng; Ngân hàng có thể tận dụng các công nghệ hỗ trợ của fintech nhằm ứng dụng các công nghệ mới vào các dịch vụ tài chính.

Bên cạnh đó, sự hợp tác giữa công ty fintech và ngân hàng có thể thúc đẩy quá trình cải tổ hệ thống ngân hàng: mở rộng tệp khách hàng và có thể chăm sóc khách hàng tốt hơn; phát triển đa dạng các sản phẩm - dịch vụ và nâng cao chất lượng dịch vụ ngân hàng tốt hơn, phù hợp hơn; giao dịch an toàn hơn với chi phí thấp hơn; khách hàng của các ngân hàng sẽ được thụ hưởng các công nghệ tiên tiến, tiết kiệm thời gian và chi phí giao dịch.