Ông Trump nói 'không có kế hoạch sa thải Powell', thị trường tăng vọt

"Tôi không có ý định sa thải ông ấy", ông Trump nói với các phóng viên tại Phòng Bầu dục vào thứ Ba. "Tôi muốn thấy ông ấy tích cực hơn một chút về ý tưởng hạ lãi suất", ông nói thêm.

Tuyên bố này đã nhận được sự ủng hộ ngay lập tức từ Phố Wall, khi chỉ số tương lai của cổ phiếu tăng gần 2% trong các giao dịch được nối lại vào tối thứ Ba.

Cổ phiếu, trái phiếu và đồng USD đều giảm mạnh vào hôm thứ Hai sau khi ông Trump liên tục chỉ trích Powell vì không cắt giảm lãi suất thêm kể từ khi ông trở lại nhiệm sở vào tháng 1.

Trong lúc trả lời các phóng viên vào hôm thứ Ba, ông Trump cũng bày tỏ sự lạc quan rằng một thỏa thuận thương mại với Trung Quốc có thể "đáng kể" cắt giảm thuế quan, điều này cũng thúc đẩy các nhà đầu tư.

Ông cho biết một thỏa thuận sẽ dẫn đến mức thuế quan thấp hơn "đáng kể" đối với hàng hóa Trung Quốc, giúp mức thuế quan hiện tại giảm đi nhiều, nhưng "sẽ không bằng 0".

Sự kết hợp giữa việc triển khai thuế quan đầy khó khăn của ông Trump và gần đây hơn là những lời chỉ trích liên tục của ông đối với Powell và Fed đã khiến các nhà đầu tư lo lắng và đẩy mạnh việc bán tài sản của Hoa Kỳ bao gồm cổ phiếu, Kho bạc Hoa Kỳ và đồng USD.

Những lời chỉ trích của ông Trump thường đi kèm với những lời đe dọa, chẳng hạn như bài đăng trên mạng xã hội tuần trước rằng việc ông Powell bị sa thải khỏi vị trí chủ tịch Fed "không thể diễn ra đủ nhanh" và gọi ông Powell là "kẻ thua cuộc".

Những lời đe dọa đã làm hoảng sợ các thị trường tài chính vốn coi sự độc lập của Fed là yếu tố quan trọng để củng cố uy tín của Ngân hàng Trung ương Hoa Kỳ, vốn có ảnh hưởng lớn nhất với thế giới và là nền tảng của sự ổn định tài chính toàn cầu.

Nhưng mặc dù ông Trump dường như đã gác lại những lời đe dọa đó vào lúc này, những lời chỉ trích của ông đối với chính sách lãi suất của Fed vẫn còn gay gắt.

"Chúng tôi nghĩ rằng đây là thời điểm hoàn hảo để hạ lãi suất và chúng tôi muốn thấy ông Powell hạ lãi suất sớm hoặc đúng hạn, thay vì quá chậm", ông Trump cho biết.

Ông Trump vốn có ác cảm với Powell từ nhiệm kỳ đầu tiên của ông tại Nhà Trắng.

Mặc dù ông Trump đã đưa Powell từ thành viên Hội đồng Thống đốc Fed lên làm người đứng đầu Ngân hàng Trung ương Hoa Kỳ nhưng ông nhanh chóng cảm thấy khó chịu vì lãi suất liên tục tăng dưới sự giám sát của Powell.

Ông Trump lúc đó đã công khai cân nhắc đến việc sa thải Powell, nhưng cuối cùng đã bị các cố vấn của mình ngăn cản.

Không rõ ông Trump có thẩm quyền để sa thải chủ tịch Fed hay không.

Về phần mình, ông Powell khẳng định rằng Đạo luật Dự trữ Liên bang năm 1913 tạo ra Ngân hàng Trung ương sẽ không cho phép điều đó. Trong khi đó, ông Trump nói rằng nếu ông muốn Powell ra đi, ông ta sẽ ra đi "rất nhanh".

Luật quy định rằng 7 thống đốc Fed, do Tổng thống bổ nhiệm và được Thượng viện phê chuẩn theo nhiệm kỳ 14 năm, chỉ có thể bị cách chức vì "lý do chính đáng" - tức là khi có hành vi sai trái, chứ không phải vì các bất đồng chính sách.

Lời lẽ gay gắt của ông Trump xuất hiện cùng với các vụ kiện tại tòa án hiện đang diễn ra về việc ông sa thải các quan chức từ các ban và cơ quan liên bang độc lập khác.

Những vụ việc này đang được theo dõi chặt chẽ như những biện pháp thay thế tiềm năng cho việc liệu ông Trump có thẩm quyền sa thải các quan chức Fed hay không, những người từ lâu được cho là có thể theo đuổi chính sách tiền tệ mà không bị ảnh hưởng bởi chính trị.

Fed đã hạ lãi suất một điểm phần trăm vào cuối năm ngoái xuống mức hiện tại là 4,25% đến 4,50%, nhưng vẫn giữ nguyên lãi suất trong hai cuộc họp chính sách được triệu tập kể từ khi ông Trump trở lại Nhà Trắng.

Cuộc họp thiết lập lãi suất tiếp theo của Fed sẽ diễn ra sau hai tuần nữa.

Các nhà hoạch định chính sách của Fed lo ngại rằng mức thuế quan mạnh tay mà ông Trump áp dụng kể từ đầu tháng 2 có thể làm bùng phát lại lạm phát mà họ đã thấy khó khăn hơn dự kiến ​​để đưa lạm phát trở lại mục tiêu 2%.

Đồng thời, các nhà hoạch định chính sách lo ngại công việc của họ có thể trở nên phức tạp hơn nữa nếu thuế quan làm chậm tăng trưởng và thúc đẩy tình trạng thất nghiệp trong khi cũng gây áp lực lên lạm phát.

Kết quả là một tư thế chờ đợi và xem xét về việc cắt giảm lãi suất thêm nữa, mặc dù hầu hết các nhà hoạch định chính sách vẫn thấy một số đợt cắt giảm lãi suất có khả năng xảy ra vào cuối năm nay.

Các nhà giao dịch tương lai lãi suất đã cắt giảm cược vào việc nới lỏng chính sách của Fed sau những phát biểu của ông Trump, và hiện đang định giá ba đợt cắt giảm lãi suất 0,25 điểm phần trăm vào cuối năm, so với bốn đợt được coi là có khả năng xảy ra sớm hơn.

Cho đến nay, các biện pháp "dữ liệu cứng" của nền kinh tế Hoa Kỳ như báo cáo việc làm và doanh số bán lẻ đã cho thấy khả năng phục hồi, nhưng các cuộc khảo sát về hộ gia đình và doanh nghiệp cho thấy sự tự tin đang giảm nhanh chóng.

Sự đồng thuận hiện nay giữa các nhà kinh tế là rủi ro đang bị lệch về phía giảm khi tác động của thuế quan bắt đầu tích tụ.

Vào hôm thứ Ba, Quỹ Tiền tệ Quốc tế đã cắt giảm triển vọng tăng trưởng của cả Hoa Kỳ và toàn cầu trong năm nay, và chính sách thuế quan của ông Trump là lý do chính cho việc hạ cấp này.