CỔNG THÔNG TIN VÀ ĐẦU TƯ QUỐC TẾ
Sáng 23/5, các đại biểu Quốc hội thảo luận tại tổ về đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước năm 2023; tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước những tháng đầu năm 2024.
Đối diện với nhiều khó khăn
Tại phiên thảo luận, các đại biểu nhận định, năm 2024, tăng trưởng kinh tế phục hồi tích cực: GDP quý I ước tăng 5,66% so với cùng kỳ năm 2023, cao nhất trong quý I từ năm 2020 đến nay; giải ngân vốn đầu tư công đạt 17,46% kế hoạch, cao hơn 1,81% cùng kỳ năm 2023…
Tuy nhiên, các đại biểu cũng lưu ý một số hạn chế, tồn tại cần khắc phục. Trong đó nổi lên là các vấn đề như tăng trưởng kinh tế theo giai đoạn có xu hướng giảm dần; đầu tư tư nhân giảm đáng kể so với giai đoạn trước; số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường tăng; tăng trưởng tín dụng thấp hơn mục tiêu và chủ yếu tăng tập trung trong tháng cuối năm…
Đại biểu Nguyễn Như So, Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Ninh chỉ rõ, doanh nghiệp hiện nay vẫn phải đối mặt với những khó khăn về đầu ra, thiếu đơn hàng, thiếu vốn, thiếu lao động có kỹ năng. Dẫn chứng số liệu về doanh nghiệp thành lập mới và quay trở lại hoạt động, đại biểu Nguyễn Như So cho rằng các doanh nghiệp đang dần cạn kiệt.
Các đại biểu Quốc hội kiến nghị tiếp tục thực hiện chính sách tài khoá linh hoạt để hỗ trợ doanh nghiệp.
“Điều này đặt ra câu hỏi chúng ta có thực sự cần đến số lượng 1,5 triệu doanh nghiệp không? Khi mà chất lượng thực sự, sức đề kháng của doanh nghiệp không đủ để chống chọi với những biến động của thị trường thế giới, không tạo ra việc làm, đóng góp vào phúc lợi xã hội”, đại biểu Nguyễn Như So đặt vấn đề và đề nghị thực hiện đồng bộ các giải pháp nhằm vực dậy, bồi dưỡng, nuôi dưỡng các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp nội địa.
Đại biểu chia sẻ, những năm qua các doanh nghiệp không đủ sức khỏe đã bị loại khỏi thị trường. Chỉ những doanh nghiệp đủ tiềm năng về tài chính lẫn sức mạnh khoa học công nghệ mới chống chọi được. Do vậy, phải coi đối tượng này là những viên gạch đặt nền móng cho hạ tầng kinh tế vĩ mô và cần dùng những chính sách hỗ trợ để bảo vệ, duy trì nhằm tạo ra những sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ xã hội, đồng thời giúp nâng cao hiệu quả dòng tiền của nền kinh tế.
Có cùng vấn đề quan tâm, đại biểu Nguyễn Thị Thu Nguyệt, Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Lắk cho biết, nhiều doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa, các cá nhân, các cơ sở kinh doanh khó khăn trong tiếp cận các nguồn vốn. Mặc dù, nhiều chính sách của Chính phủ đề ra để tháo gỡ vấn đề này nhưng tăng trưởng vẫn còn thấp.
“Như vậy cần có những quan tâm rất căn cơ để tạo điều kiện cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa có điều kiện tiếp cận được các nguồn lực, tiếp cận nguồn vốn để thúc đẩy sản xuất kinh doanh”, bà Nguyệt nhận định.
Chính sách tài khoá còn dư địa
Trước tình hình doanh nghiệp hiện tại, đại biểu Trần Anh Tuấn, Đoàn ĐBQH TP HCM nêu quan điểm: “Chính sách tài khóa của nước ta còn dư địa nên có thể sử dụng các nguồn lực tài khóa, gói hỗ trợ thông qua các khoản thuế, phí như giảm thuế giá trị gia tăng để hỗ trợ nền kinh tế. Bởi các chính sách giảm thuế giá trị gia tăng đang phát huy hiệu quả, kích thích sản xuất, hỗ trợ nền kinh tế”.
Đồng quan điểm, đại biểu Nguyễn Như So cũng cho rằng cần quyết liệt giải quyết bài toán thiếu vốn. Theo đó, cần tiếp tục linh hoạt chính sách tài khóa, tiền tệ, lấy doanh nghiệp và người dân làm trung tâm hỗ trợ một cách thực chất, tiếp sức cho doanh nghiệp.
Đại biểu lưu ý, trong bối cảnh khó khăn như hiện nay, áp lực cả hai chính sách tiền tệ và tài khóa, áp lực tỷ giá và vàng trong nước đang ở mức cao, kéo theo duy trì mặt bằng lãi suất thấp, các ngân hàng đã rục rịch tăng lãi suất để tạo hấp dẫn cho người gửi tiền. Do vậy, cần tập trung khai thác triệt để tiềm năng của chính sách tài khóa, giúp cho doanh nghiệp tiếp cận một cách nhanh chóng, kịp thời và có sức lan tỏa.
Đại biểu Hoàng Văn Cường, Đoàn ĐBQH TP Hà Nội cũng đồng tình với chính sách tiếp tục miễn, giảm, gia hạn các khoản thuế, phí, lệ phí.
Nhấn mạnh rào cản liên quan đến thể chế vẫn tồn tại, đại biểu cũng đề nghị, Quốc hội cần có Nghị quyết cụ thể tháo gỡ vấn đề này, trong đó có thể trao quyền vận dụng linh hoạt để tránh tâm lý sợ sai, sợ trách nhiệm của một bộ phận cán bộ công chức hiện nay. Bên cạnh đó, đại biểu cũng lưu ý, Chính phủ tiếp tục quan tâm tới áp lực về lạm phát trong năm 2024, thực hiện các gói hỗ trợ lãi suất cho doanh nghiệp thực sự hiệu quả.
Cải thiện môi trường đầu tư cho doanh nghiệp
Trong phiên thảo luận, nhiều đại biểu nhất trí phải tiếp tục đơn giản hóa thủ tục hành chính, khuyến khích doanh nghiệp thành lập và làm lành mạnh hóa môi trường kinh doanh đầu tư để doanh nghiệp tin tưởng mở rộng kinh doanh, phát triển sản xuất…
Theo đại biểu Nguyễn Như So, các giải pháp về vốn, thuế, phí chỉ mang tính thời điểm, còn về dài hạn, giải pháp căn cơ, then chốt vẫn phải tạo ra môi trường kinh doanh lành mạnh, khơi thông nguồn lực cho doanh nghiệp yên tâm đầu tư. Đây là hình thức hỗ trợ ít tốn kém nhất nhưng có tác động lan tỏa.
Bên cạnh đó, cần xây dựng chính sách, chương trình đào tạo nhằm nâng cao chất lượng nguồn lực. Xây dựng cơ chế trọng dụng các nhà khoa học và thí điểm chính sách ưu đãi cho doanh nghiệp có tổ chức đào tạo lao động và sử dụng 50% lao động có trình độ cao đẳng, đại học trở lên. Ưu tiên tập trung nguồn lực quốc gia cho phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo. Áp dụng cơ chế, chính sách ưu đãi, đặc biệt là phát triển đào tạo và thu hút, sử dụng hiệu quả nhân lực khoa học công nghệ.
Đỗ Kiều
