Việt Nam xuất khẩu dừa lần đầu vượt 1 tỷ USD

Theo số liệu của cơ quan hải quan, tính chung các sản phẩm từ dừa, xuất khẩu năm 2024 đạt gần 1,1 tỷ USD, tăng trên 20% so với năm 2023. Đây là lần đầu sau 14 năm, trái dừa đem lại kim ngạch tỷ USD cho Việt Nam.

Xuất khẩu dừa vượt mốc 1 tỷ USD trong năm 2024.

Trước đó, từ con số khiêm tốn 180 triệu USD kim ngạch xuất khẩu năm 2010, ngành dừa đã phát triển mạnh mẽ, đạt hơn 900 triệu USD vào năm 2023 và vượt mốc 1 tỷ USD trong năm 2024. Tính riêng xuất khẩu trái dừa, Việt Nam đã thu về hơn 390 triệu USD, tăng 61,1% so với cùng kỳ, chiếm 5,47% thị phần trong tổng giá trị xuất khẩu rau quả. 

Trung Quốc là một trong những thị trường xuất khẩu hàng đầu của trái dừa tươi Việt Nam, chiếm khoảng 25% tổng giá trị xuất khẩu toàn ngành. Việt Nam là nhà cung cấp dừa lớn thứ 3 cho Trung Quốc trong năm 2024, chiếm hơn 20% thị phần. Việc hai nước ký Nghị định thư nhập khẩu chính ngạch vào tháng 8/2024 mở ra cơ hội lớn cho loại trái này.

Ngoài Trung Quốc, nhờ lợi thế về giá và hương vị ngọt thanh, trái dừa Việt được ưa chuộng ở nhiều thị trường như EU, Mỹ, Canada và Hàn Quốc.

Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, cả nước hiện có 200.000 ha dừa, sản lượng 2 triệu tấn/năm. Một phần ba diện tích đạt chuẩn hữu cơ theo tiêu chuẩn của Mỹ và châu Âu, chủ yếu tại miền Trung và Đồng bằng sông Cửu Long. Trái dừa xiêm Bến Tre đã được cấp chỉ dẫn địa lý, với 133 mã số vùng trồng và hơn 8.300 ha phục vụ xuất khẩu.

Với hơn 600 doanh nghiệp sản xuất, chế biến, ngành dừa Việt Nam có lợi thế cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Việt Nam đứng thứ 4 về xuất khẩu dừa tại châu Á - Thái Bình Dương và thứ 5 thế giới.

Đầu tháng 2 năm nay, thương lái mua dừa khô của nông dân trong nước với giá 80.000 -110.000 đồng/chục, tăng từ 20.000-30.000 đồng/chục. Dừa tươi cũng có giá rất cao, từ 100.000-130.000 đồng/chục tùy loại dừa. 

Các chuyên gia đánh giá, trái dừa Việt có khả năng cạnh tranh với hàng từ Thái Lan, nhờ vị ngọt thanh mát của giống dừa xiêm, vốn được ưa chuộng tại nhiều thị trường như EU, Mỹ, Canada và Hàn Quốc.

Tuy nhiên, ngành chế biến loại quả này đang đối mặt nguy cơ thiếu nguyên liệu. Theo Hiệp hội Dừa Việt Nam, từng có thời điểm giá dừa xuống thấp kỷ lục 1.000 đồng/quả, khiến nông dân e ngại mở rộng diện tích, doanh nghiệp chế biến hoạt động cầm chừng.

Ông Cao Bá Đăng Khoa, Tổng Thư ký Hiệp hội Dừa Việt Nam chia sẻ: “Năm 2024, câu chuyện xuất khẩu dừa một lần nữa khẳng định giá trị và tiềm năng kinh tế của trái ngọt đặc trưng tại các tỉnh miền Tây này. Cũng nhờ giá trị trái dừa Việt được thăng hạng và những dấu mốc xuất khẩu chứa đầy “vị ngọt” trên thị trường quốc tế, câu chuyện của trái dừa đã và đang làm đổi thay về sinh kế, nâng cao đời sống người dân xứ dừa cũng như góp phần mang lại giá trị kinh tế cho toàn vùng”.

Tuy nhiên, theo ông Khoa, hiện vẫn còn tình trạng nhiều đơn hàng dừa tươi không thể xuất khẩu đúng hạn do thiếu mã đóng gói, vùng nguyên liệu không ổn định từ quý III và IV/2024 đến nay. Giá nguyên liệu leo thang khi Thái Lan, Ấn Độ và Trung Đông tăng nhập khẩu, các nhà máy trong nước khó cạnh tranh thu mua. Bên cạnh đó, các nhà máy sơ chế của Trung Quốc mở rộng hoạt động, đẩy giá dừa lên cao, nông dân hưởng lợi nhưng doanh nghiệp chế biến gặp khó khăn.

Tổng Thư ký Hiệp hội Dừa Việt Nam đề nghị nhà chức trách trao đổi với phía Trung Quốc để họ cấp thêm mã vùng trồng cho Việt Nam. Ngoài ra, Nhà nước cần có chính sách thuế hợp lý để ngành dừa có thêm sức cạnh tranh. Các doanh nghiệp trong nước hợp tác xây dựng chuỗi giá trị bền vững từ trồng trọt, chế biến đến tiêu thụ để đảm bảo ngành dừa phát triển lâu dài...

Hồng Hương