Kịch bản lợi nhuận các nhóm ngành nửa cuối năm

Trong báo cáo phân tích mới đây, SSI Research dự báo các công ty niêm yết sẽ tiếp tục đối mặt với những thách thức trong mùa báo cáo tài chính quý II và III/2023.

Theo SSI Research, trên thực tế, lợi nhuận của các công ty niêm yết trên sàn HoSE đã ghi nhận mức giảm đáng kể so với cùng kỳ, và quá trình này bắt đầu khá sớm từ quý II/2022 - quý I/2023, trong đó biên lợi nhuận của nhiều doanh nghiệp giảm mạnh chủ yếu do chi phí tăng, trong khi tăng trưởng doanh thu vẫn giữ khá ổn định. Tuy nhiên, rủi ro đối với các công ty này là tăng trưởng doanh thu sẽ có thể có dấu hiệu giảm sút từ quý II/2023 do nhu cầu trong và ngoài nước đều đang yếu.

Nhiều yếu tố hỗ trợ ngành hàng không

Về triển vọng lợi nhuận 2023 - 2024, SSI Research cho rằng năm 2023 có thể là một năm có nhiều thách thức hơn đối với FDI vào Việt Nam do rủi ro suy thoái toàn cầu. Nhu cầu thuê đất tại các khu công nghiệp phía Nam giảm hơn so với phía Bắc. Tuy nhiên, xu hướng dịch chuyển sản xuất từ Trung Quốc sang Việt Nam vẫn đang được tiếp diễn, tỷ giá hối đoái tương đối ổn định, chính sách thu hút vốn FDI của chính phủ, cơ sở hạ tầng tiếp tục được cải thiện và giá thuê tương đối thấp hơn so với các nước trong khu vực là những điểm sáng. Từ đó, lợi nhuận của các doanh nghiệp KCN dự báo tăng trưởng 4-5% so với cùng kỳ trong năm 2023 và tăng 14% so với cùng kỳ trong năm 2024.

Với nhóm viễn thông/công nghệ thông tin, LNST của FPT được ước tính tăng trưởng hai con số nhờ lợi thế chi phí thấp và tiềm năng phục hồi từ đồng JPY bên cạnh vị thế tiền mặt ròng và tỷ lệ thanh toán lãi suất cao.

Đồng thời, việc sửa đổi luật tần số vô tuyến được thông qua sẽ cho phép các doanh nghiệp bắt đầu đấu giá băng tần cho sóng 4G vào nửa cuối năm 2023, điều này sẽ củng cố mảng vận hành và cho thuê hạ tầng viễn thông của Viettel Construction (Mã: CTR). Việc mở rộng thị phần di động của Viettel cũng sẽ là động lực tăng trưởng cho CTR.

SSI Research cũng cho rằng lợi nhuận của ngành hàng không sẽ khả quan nhờ các yếu tố hỗ trợ như sự phục hồi khách quốc tế và Trung Quốc mở cửa trở lại, giúp cải thiện dòng tiền và lợi nhuận của các công ty hàng không.

Với giả định lượng hành khách quốc tế sẽ quay trở lại mức 80% trước COVID vào năm 2023, hầu hết các doanh nghiệp dịch vụ sân bay (như ACV, Taseco, Phục vụ Mặt đất Sài Gòn, Suất ăn Hàng không Nội Bài) sẽ có mức tăng trưởng lợi nhuận mạnh từ mức nền thấp trong năm 2022. Dù vậy, các hãng hàng không có thể vẫn cần thêm thời gian để lợi nhuận quay trở lại mức năm 2019 do chi phí nhiên liệu cao, hiệu suất thấp và cạnh tranh gay gắt.

Các doanh nghiệp vận tải hàng không như Dịch vụ Hàng hóa Sài Gòn và Dịch vụ Hàng hóa Nội Bài có thể sẽ ghi nhận mức sụt giảm mạnh về khối lượng do hàng hóa hàng không thường chủ yếu là các sản phẩm không thiết yếu, sản phẩm vốn bị cắt giảm mạnh trong thời kỳ kinh tế suy thoái.

Nhóm ngành thứ 4 được dự báo sẽ có diễn biến khả quan là nhóm đá xây dựng nhờ nhu cầu sử dụng mặt hàng này cho các công trình đầu tư công rất lớn. Theo Bộ Giao thông Vận tải, nhu cầu về đá xây dựng giai đoạn 2023 - 2025 rơi vào khoảng 21,5 triệu m3. Lợi thế đang thuộc về các công ty có mỏ đá nằm gần các dự án lớn. Đơn cử như mỏ đá xây dựng Tân Cảng - nguồn cung chính cho dự án Sân bay Long Thành, Vành đai 3 và các dự án khác.

Các chuyên gia SSI Research kỳ vọng lợi nhuận sau thuế (LNST) của các công ty đá xây dựng sẽ tăng 7 - 8% so với cùng kỳ trong năm 2023 và 14 - 15% trong năm 2024. Tuy nhiên, rủi ro gặp phải là chi phí khai thác tăng khi giá nhiên liệu tăng, chi phí thuế cấp quyền khai thác; khoản phải thu tăng khi bán đá xây dựng cho các dự án đầu tư công.

Ngành thép sẽ phục hồi từ năm 2024

Đối với các nhóm thực phẩm và đồ uống, bán lẻ, thép, dầu khí, nước, bất động sản nhà ở, y tế/dược phẩm, SSI Research đưa ra nhận định trung lập.

Trong đó, nhóm phân tích này cho rằng lợi nhuận ngành thép cuối năm nay có thể quay trở lại tăng trưởng dương so với mức nền thấp nửa cuối năm ngoái. Tuy nhiên, tỷ suất lợi nhuận có thể duy trì ở mức thấp trong 1-2 quý tới và sản lượng tiêu thụ có thể mất nhiều thời gian hơn để phục hồi so với kỳ vọng trước đây do nhu cầu yếu ở cả thị trường trong nước và khu vực.

Trong năm 2024, lợi nhuận nhiều khả năng sẽ phục hồi mạnh từ mức nền thấp trong năm 2022-2023 nhờ sản lượng tiêu thụ và giá thép cải thiện, nhưng vẫn sẽ thấp hơn nhiều so với mức đỉnh năm 2021.

Riêng với ngành chứng khoán, triển vọng lợi nhuận của ngành này vẫn phụ thuộc nhiều vào giá trị giao dịch trên thị trường. SSI ước tính lợi nhuận của hầu hết các công ty chứng khoán có thể (hoặc đã) chạm đáy trong nửa đầu năm 2023. Rủi ro vẫn còn đối với những doanh nghiệp có liên quan nhiều đến trái phiếu doanh nghiệp vì các khoản phải thu tương đối cao, điều này có thể khiến kết quả kinh doanh kém khả quan. Về mặt định giá, giá cổ phiếu hiện tại đã phản ánh phần nào triển vọng lợi nhuận trong nửa cuối năm 2023 nhưng chưa phản ánh năm 2024 do những thách thức kéo dài vẫn còn phía trước.

Trong khi đó, với nhóm dầu khí, giá dầu dự kiến sẽ đạt mức trung bình khoảng 80 USD/thùng vào năm 2023, mặc dù mức giá này giảm đáng kể 20% so với cùng kỳ, nhưng vẫn có thể mang lại lợi nhuận cho các dự án dầu khí mới ở Việt Nam. Do đó, các công ty trung nguồn như GAS và BSR có doanh thu và lợi nhuận liên quan trực tiếp đến dầu có thể ghi nhận kết quả kém khả quan trong quý 2/2023 và cả năm 2023 khi so với mức đỉnh của năm 2022.

Các công ty phân phối xăng dầu như PLX có thể đạt được mức tăng lợi nhuận cao trong năm 2023 từ nền thấp vào năm 2022 nhờ điều chỉnh công thức tính giá bán lẻ và thoái vốn khỏi PGB. Trong năm 2024, PLX và GAS có thể đạt mức tăng trưởng sản lượng ổn định, trong khi sản lượng của BSR có thể giảm nếu hoãn đợt bảo dưỡng tổng thể từ 2023 sang 2024. Những doanh nghiệp tàu chở dầu như PVT có thể tiếp tục hưởng lợi từ việc tăng giá cho thuê tàu trong bối cảnh thị trường thắt chặt như hiện nay. Các doanh nghiệp thượng nguồn như PVD và PVS sẽ tiếp tục được hưởng lợi từ các hoạt động E&P khởi sắc hơn và đạt được tăng trưởng lợi nhuận trong giai đoạn 2023-2024.

Thủy sản và dệt may gặp nhiều thách thức

Ngược lại, SSI Research cho rằng lợi nhuận nhóm ô tô/xe máy, thủy sản và dệt may, cảng biển và logistics cùng phân bón sẽ kém khả quan trong năm 2023.

Theo SSI, tình hình lạm phát và nhu cầu suy yếu tại các thị trường xuất khẩu lớn sẽ tiếp tục là thách thức cho các doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản và dệt may. Nhóm phân tích này kỳ vọng lợi nhuận quý 1/2023 có thể là mức đáy của các ngành này do giá bán và đơn đặt hàng đều đã ở mức thấp nhất; Hàng tồn kho tại các thị trường xuất khẩu đang được tiêu thụ dần nhưng mức tiêu thụ vẫn sẽ khiêm tốn cho đến cuối quý 3. Đơn đặt hàng có thể dần phục hồi từ Q4/2023, mặc dù triển vọng tăng trưởng lợi nhuận vẫn chưa chắc chắn.

Lợi nhuận của các công ty thủy sản dự kiến sẽ giảm 30% so với cùng kỳ trong năm 2023, ngoại trừ ANV và FMC (nhờ mở rộng sang các thị trường mới). Lãi ròng của các công ty dệt may ước tính sẽ giảm 15- 20% trong năm 2023. SSI cho rằng, nhà đầu tư có thể quay lại xem xét các mã cổ phiếu trong ngành này khi có dấu hiệu phục hồi lợi nhuận rõ ràng hơn, có thể là trong nửa cuối năm 2023.

Với nhóm cảng biển và logistics như Gemadept, Viconship và Xếp dỡ Hải An sẽ tiếp tục ghi nhận mức tăng trưởng âm trong nửa cuối năm 2023. Chi phí vốn đầu tư lớn sẽ là tạo áp lực lên lợi nhuận của tất cả các doanh nghiệp trong 1 - 2 năm trước khi doanh nghiệp có thể nắm bắt được mức tăng trưởng từ những khoản đầu tư này. Dù vậy, câu chuyện M&A tiếp tục có thể là yếu tố hỗ trợ cho giá cổ phiếu, bên cạnh bất kỳ sự cải thiện nào từ mức tồn kho của Mỹ/Châu Âu và số lượng đơn đặt hàng.

Còn với nhóm phân bón, giá urê dự kiến sẽ giảm trong năm 2023. Trong khi đó, vị thế tiền mặt ròng cao của các doanh nghiệp sản xuất urê sẽ là một bước đệm. SS Research cho rằng mức giảm lợi nhuận trong các quý tiếp theo có thể không cao như trong quý I/2023. Lợi nhuận trong các quý còn lại có thể vẫn giảm so với cùng kỳ, nhưng với tốc độ nhẹ hơn.