Ứng dụng công nghệ trong nông nghiệp thu lợi lớn

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết, thực hiện Luật Công nghệ cao, Chương trình phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, Bộ đã chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành rà soát, hoàn thiện khung pháp lý và các cơ chế chính sách thu hút các tổ chức, cá nhân tham gia ứng dụng công nghệ cao trong nông nghiệp.

Theo đó, tạo điều kiện để nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ tạo các sản phẩm nông nghiệp an toàn, chất lượng cao ở ba trục sản phẩm, gồm: Nhóm sản phẩm chủ lực cấp quốc gia; nhóm sản phẩm chủ lực cấp tỉnh; nhóm sản phẩm địa phương (OCOP).

Nhiều nhóm sản phẩm chủ lực cấp quốc gia, cấp tỉnh ứng dụng khoa học công nghệ cao được áp dụng từ khâu sản xuất giống, nuôi trồng, chế biến như: tôm, cá tra,…; hàng chục doanh nghiệp lớn ứng dụng công nghệ cao, tiên tiến ngang tầm khu vực và thế giới, như: TH (sữa), Dabaco (chăn nuôi), Nafoods (trồng, chế biến trái cây), Masan (giết mổ, chế biến), Vingroup, Ba Huân...

Đáng chú ý, công nghệ cao, công nghệ tiên tiến đã và đang được ứng dụng trong từng khâu, hoặc trong cả chuỗi sản xuất sản xuất nông nghiệp, cụ thể: Ứng dụng công nghệ sinh học đã góp phần chọn, tạo được nhiều giống cây trồng, vật nuôi có năng suất cao, chất lượng tốt có sức chống chịu cao, công nghệ in vitro trong nhân giống cây trồng quy mô công nghiệp đã giúp giảm giá thành cây giống, nhiều chế phẩm sinh học đã được nghiên cứu và ứng dụng vào sản xuất nông nghiệp để cung cấp dinh dưỡng cho cây trồng vật nuôi, hạn chế dịch bệnh hại.

Nhiều doanh nghiệp, cá nhân đã chủ động tiếp cận, nhập khẩu làm chủ các công nghệ mới, ứng dụng công nghệ tự động, bán tự động, công nghệ thông tin để mang lại hiệu quả kinh tế cao cho sản xuất nông nghiệp (rau doanh thu đạt từ 2,5 tỷ đồng đến 9 tỷ đồng/ha, lợi nhuận đạt từ 1,6 đến 4,9 tỷ đồng/ha, hoa doanh thu đạt từ 0,5 tỷ đồng đến 9,9 tỷ đồng/ha, lợi nhuận đạt từ 0,3 đến 5,4 tỷ đồng/ha); nâng cao năng suất chất lượng tôm thẻ chân trắng (năng suất đạt 40 tấn/ha, gấp 40 lần so với sản xuất đại trà, chi phí sản xuất giảm 30-35%; sản xuất sữa bò (năng suất sữa đạt trên 30 lít/bò/ngày, chất lượng tốt).

Ở cấp quốc gia, đến nay đã có 6 Khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao (NNƯDCNC) đã được Thủ tướng Chính phủ quyết định thành lập (Hậu Giang, Phú Yên, Bạc Liêu, Thái Nguyên, Quảng Ninh và Khu Lâm nghiệp ứng dụng CNC Bắc Trung bộ).

Cấp địa phương, căn cứ các tiêu chí quy định, cả nước đã có 18 vùng NNƯDCNC với tổng diện tích 18.089 ha, đầu tư phát triển nuôi trồng thủy sản, trồng hoa, lúa, chuối được địa phương công nhận; có trên 135 khu sản xuất NNƯDCNC do doanh nghiệp đầu tư đã được UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương thành lập.

Cả nước có 290 doanh nghiệp nông nghiệp đang ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất. Tuy nhiên, ứng dụng công nghệ cao trong nông nghiệp chủ yếu tập trung tại một số vùng, một số sản phẩm có thế mạnh, một số doanh nghiệp lớn chưa có tính lan tỏa. Mô hình ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất nông nghiệp còn nhỏ lẻ, manh mún, không theo định hướng, quy mô sản xuất chưa đủ lớn để tạo sản phẩm hàng hóa tập trung, gây khó khăn trong việc đầu tư và quản lý.

Bên cạnh đó, nguồn vốn đầu tư cho nghiên cứu, phát triển và làm chủ công nghệ còn hạn chế, cơ chế hợp tác công tư giữa các tổ chức khoa học công nghệ công lập và khu vực tư nhân còn nhiều vướng mắc. Vì vậy, việc đầu tư cho các nghiên cứu làm chủ công nghệ, đặc biệt là công nghệ cao, công nghệ tiên tiến còn thiếu và yếu. Cơ chế tiếp nhận, chuyển giao, mua bản quyền công nghệ từ nước ngoài có sự hỗ trợ từ ngân sách nhà nước còn nhiều vướng mắc.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho rằng, thời gian tới, cơ chế đầu tư công tư (PPP) sẽ là đột phá lớn nhất thúc đẩy ứng dụng và lan tỏa công nghệ cao trong nông nghiệp, do vậy cần đẩy nhanh hoàn thiện thể chế về PPP. Hỗ trợ doanh nghiệp, các tổ chức khoa học công nghệ triển khai các dự án NNƯDCNC trên cơ sở ứng dụng, chuyển giao kết quả nghiên cứu của các nhiệm vụ khoa học công nghệ các cấp đã được nghiệm thu.

Về vốn, theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, cần tạo điều kiện thuận lợi để các cơ sở sản xuất NNƯDCNC tiếp cận các nguồn lực; thực thi mạnh mẽ việc xác nhận quyền tài sản trên đất nông nghiệp để doanh nghiệp có cơ sở vay vốn.../.