Xuất khẩu rau quả có chịu tác động bởi xung đột Nga - Ukraine?

Theo báo cáo thị trường nông lâm thủy sản của Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), xuất khẩu hàng rau quả trong tháng 2/2022 đạt 217 triệu USD, giảm 14,3% so với tháng 2/2021. Tính chung 2 tháng đầu năm 2022, xuất khẩu hàng rau quả của Việt Nam đạt 508,7 triệu USD, giảm 9,6% so với năm 2021.

Việt Nam là thị trường cung cấp chủng loại rau quả lớn thứ 6 cho Nga trong năm 2021.

Xuất khẩu hàng rau quả sang thị trường lớn nhất là Trung Quốc giảm mạnh trong 2 tháng đầu năm 2022, đạt 261,2 triệu USD, giảm 25,8% so với cùng kỳ năm 2021. 

Trong khi xuất khẩu sang Trung Quốc gặp khó khăn, xu hướng chuyển dịch xuất khẩu hàng rau quả sang các thị trường khác vẫn được duy trì, đặc biệt là xuất khẩu sang các thị trường yêu cầu chất lượng cao như: Hoa Kỳ đạt 39,4 triệu USD, tăng 68,5%, tỷ trọng tăng 3,5 điểm phần trăm so với 2 tháng đầu năm 2021; xuất khẩu sang thị trường Hàn Quốc đạt 24 triệu USD, tăng 42,1%; Nhật Bản đạt 18,5 triệu USD, tăng 10,2%; Úc đạt 15 triệu USD, tăng 25,2%... 

Đáng chú ý, Nga nằm trong số 10 thị trường xuất khẩu hàng rau quả lớn nhất của Việt Nam trong 2 tháng đầu năm 2022, trị giá xuất khẩu hàng rau quả sang Nga đạt 9,5 triệu USD, tăng 7,7% so với cùng kỳ năm 2021.

Riêng chủng loại rau quả chế biến, Việt Nam là thị trường cung cấp chủng loại lớn thứ 6 cho Nga trong năm 2021, đạt 45,3 nghìn tấn, trị giá 49,3 triệu USD, tăng 8,6% về lượng và tăng 45,6% về trị giá so với năm 2020.

Điều này cho thấy Nga là thị trường tiềm năng đối với mặt hàng rau quả chế biến của Việt Nam, nhu cầu tại Nga rất cao, đặc biệt là vào mùa Đông. Yêu cầu về chất lượng hàng rau quả chế biến nhập khẩu mà thị trường Nga đưa ra không cao như thị trường Tây Âu.

Tuy nhiên, xung đột giữa Nga - Ukraine đang khiến xuất khẩu hàng rau quả chế biến sang Nga sẽ gặp nhiều khó khăn và có xu hướng giảm trong thời gian tới.

Thời gian gần đây, các đơn hàng xuất khẩu rau quả Việt Nam với thị trường này đã phải ngừng do không có chuyến bay để vận chuyển. Ngoài ra, việc dừng đơn hàng, không có chuyến bay cũng khiến doanh nghiệp không xây dựng được cước cho đơn hàng của các đối tác. Việc một số ngân hàng Nga bị cấm tham gia giao dịch quốc tế sẽ gây ảnh hưởng đến dòng tiền thanh toán cho doanh nghiệp xuất khẩu. 

Song, Cục Xuất nhập khẩu đánh giá tác động tổng thể đến ngành rau quả không cao do hiện nay tỷ trọng xuất khẩu hàng rau quả sang thị trường Nga vẫn ở mức thấp, chỉ chiếm 1,9% trong tổng kim ngạch xuất khẩu mặt hàng trong 2 tháng đầu năm 2022.

Thy Lê