CỔNG THÔNG TIN VÀ ĐẦU TƯ QUỐC TẾ
Năm ngoái là một năm khó khăn với việc chuỗi cung ứng gián đoạn và các vấn đề về sản xuất, cản trở nỗ lực của nhiều startup xe điện để có 1 khởi đầu nhanh chóng. Năm nay, các công ty xe điện non trẻ như Rivian Automotive và Lucid đang đối mặt với nhiều thách thức lớn hơn: Họ cần điều chỉnh hoạt động nhà máy trước khi cạn kiệt nguồn tiền mặt dự trữ.
Kết quả kinh doanh trong những tuần vừa qua với những nhà sản xuất xe điện này đã minh họa về mức độ cấp bách của những khó khăn hiện tại. Dù những công ty này vẫn đang sản xuất xe nhưng thua lỗ tiếp tục nhiều hơn bởi họ không thể tăng tốc dây chuyền sản xuất và thúc đẩy doanh số bán như kế hoạch, khiến tài chính thâm hụt và tăng nhu cầu huy động tiền.
Rivian – công ty từng có chiếc "ví rất dày" sau khi huy động gần 12 tỷ USD khi IPO vào năm 2021 đã đốt 6,6 tỷ USD tiền mặt vào năm ngoái. Các chuyên gia phân tích dự đoán rằng họ có thể đốt thêm 6 tỷ USD nữa dựa trên chi phí dự tính trong năm nay.
Mặc cho các biện pháp cắt giảm chi phí và nỗ lực tăng sản lượng đầu ra, các lãnh đạo công ty này vẫn cho rằng họ sẽ tiếp tục trải qua một năm khó khăn. Rivian dự đoán vào tháng 2 rằng họ có thể làm ra 50.000 xe tải điện, xe thể thao và xe van trong năm 2023, không đạt dự đoán của phố Wall và là một con số đáng thất vọng khiến cổ phiếu công ty giảm 18% vào ngày sau đó.
Lucid – nhà sản xuất xe sedan cao cấp cũng báo cáo giảm lượng đặt hàng trong nửa cuối năm ngoái, xuống 28.000 vào cuối tháng 12 từ mức 37.000 chiếc vào tháng 6 và không đạt mục tiêu sản xuất trong năm nay.
“Năm ngoái, tập trung của chúng tôi là giải quyết các vấn đề sản xuất. Hiện tại, doanh số sẽ là trọng tâm mới của chúng tôi”, CEO Lucid là Peter Rawlinson nói.
Fisker – một startup có trụ sở tại Mỹ IPO vào năm 2020 lại có báo cáo tài chính khả quan hơn một chút. Họ nói với các nhà đầu tư rằng công ty lên kế hoạch giao mẫu đầu tiên trong vài tháng tới. Cổ phiếu công ty tăng 30% sau tuyên bố vào tháng 2.
Tuy nhiên, Fisker cũng đối mặt với khoảng thời gian khó khăn để có thể đạt được mục tiêu sản xuất cả năm và không thể để xảy ra sai sót. Công ty này báo cáo họ có 736 triệu USD tiền mặt tính tới cuối năm 2022 và nói rằng đang dự tính chi phí tăng lên 610 triệu USD trong năm nay.
Nhìn chung, tình hình hiện tại cho những startup này đã thay đổi đáng kể từ khi họ IPO vào khoảng năm 2020 – 2021.
Thời điểm đó, các nhà đầu tư vẫn vô cùng sốt sắng với những công ty xe điện hứa hẹn, kỳ vọng sẽ tái định hình lại ngành công nghiệp ô tô. Trong khi đó, các nhà đầu tư không tiếc tay rót tiền mong tìm được Tesla thứ 2. Kết quả là những nhà sản xuất ô tô này đã kiếm được hàng tỷ USD trước khi họ làm ra được dù chỉ là 1 chiếc xe nào.
Tổng cộng, các nhà đầu tư đã rót 123 tỷ USD vào các startup xe điện thông qua các vụ IPO, thoả thuận sáp nhập và các cơ chế tài trợ khác trong 3 năm qua.
Trong năm vừa qua, sự kiên nhấn của phố Wall đã biến mất khi mà lời hứa của những startup này bắt đầu tan biến.
Một vài startup xe điện như Lordstown Motor, Faraday, Nikola cũng đang gặp phải vấn đề về tiền và buộc họ phải hoãn giao xe và thu hẹp tham vọng.
Lordstow Motors vào thứ 2 nói rằng họ bắt đầu bán thương mại mẫu xe tải điện đầu tiên có tên Endurance – trong quý 4 nhưng chỉ giao được 6 chiếc cho khách hàng tính tới cuối tháng 2 do những vấn đề về chất lượng khiến dây chuyền sản xuất bị tạm ngừng. Cổ phiếu công ty đóng cửa giảm gần 9% vào thứ 2, chỉ ở mức 1,02 USD/1 cổ phiếu sau khi những tin tức này được công bố.
Những công ty khác như Polestar đã công bố doanh số tốt hơn và khoản lỗ ròng ít hơn dự tính. Startup Thuỵ Điển này dự kiến doanh số tăng 60% trong năm nay lên 80.000 chiếc và gần đây đã huy động được 1,6 tỷ USD – con số mà các lãnh đạo nói rằng đủ để công ty hoạt động trong năm nay.
Trong khi đó, nhu cầu tăng cao đẩy giá xe tăng cao trên khắp lĩnh vực trong vài năm nay hiện đã giảm. Một vài nhà sản xuất xe điện đã điều chỉnh giá giảm hoặc cung cấp những khuyến mại khác.
Các chuyên gia phân tích nói rằng nhu cầu tăng vốn có thể tăng khi những startup này vật lộn với chi phí mở rộng doanh nghiệp khi nguồn vốn bị thắt chặt.
Cổ phiếu Rivian đã giảm 78% kể từ lúc IPO sau khi cắt mục tiêu sản lượng xuống 1 nửa vào năm ngoái và vẫn không thực hiện được đủ mục tiêu lượng xe được giao.
Năm nay, Rivian đang lên kế hoạch sẽ tăng thời gian chết tại nhà máy của họ để tái tổ chức lại dây chuyền nhằm tạo ra nhiều xe hơn. Họ đã thực hiện 2 vòng sa thải nhân viên và tạm hoãn những dự án chủ chốt như thế hệ xe tiếp theo để bảo toàn lượng tiền mặt. Các lãnh đạo nói rằng vấn đề chuỗi cung ứng, đặc biệt là chất bán dẫn sẽ tiếp tục kìm hãm sản lượng trong năm nay nhưng họ có đủ tiền để tồn tại cho tới năm 2025.
Lucid gần đây đã huy động được 1,5 tỷ USD thông qua việc bán cổ phiếu và có tổng cộng 1,74 tỷ USD tiền mặt và các khoản tương đương tiền tính tới cuối tháng 12. Số tiền này đủ để tồn tại cho tới quý đầu tiên của năm 2024. Startup của Mỹ cũng đưa ra những cảnh báo về một năm khó khăn và bày tỏ lo ngại về nhu cầu khách hàng.
Fisker nói rằng họ có đủ tiền để ra mắt mẫu xe đầu tiên nhưng cũng tìm cách huy động thêm vốn từ các đơn vị cho vay.
Ngành công nghiệp xe điện vốn là mảng kinh doanh rất cần vốn vì vậy rất khó cho những công ty non trẻ để gia nhập. Tesla đã báo cáo lỗ trong nhiều năm trong khi họ gặp khó khăn để xây dựng được quy mô sản xuất như bây giờ và phụ thuộc vào nguồn vốn đầu tư để tồn tại.
“Phần khó nhất là sản xuất xe ô tô và toàn bộ chuỗi cung ứng đi cùng với xe”, CEO Tesla là Elon Musk nói. “Đây là thách thức hậu cần vô cùng khó khăn”.
Nhưng với những công ty mới gia nhập thị trường, khó khăn còn chồng chất hơn. Tesla có vài đối thủ khi họ ra mắt mẫu Model S vào 1 thập kỷ trước. Nhưng hiện tại, các hãng xe điện phải đối mặt với quá nhiều đối thủ, kể cả những hãng xe truyền thống, có thâm niên trong nghề. Sự cạnh tranh cũng càng khó khăn hơn trong lĩnh vực xe điện xa xỉ.
“Họ phải đánh bại BMW và Mercedes – các công ty đều đã bắt tay vào sản xuất xe điện”.
Nguồn: WSJ
