‘Hồi sinh’ du lịch cộng đồng để tạo sinh kế lâu dài cho người dân Đakrông

Xã miền núi Đakrông (được sáp nhập từ các xã cũ như Ba Nang, Tà Long và Đakrông thuộc huyện Đakrông trước đây) hiện nay có nhiều lợi thế để “hồi sinh” mô hình du lịch cộng đồng. Nhất là ở địa phương có nhiều phong cảnh đẹp, thiên nhiên đa dạng, hoang sơ, người dân thân thiện và có nhiều nét văn hóa đặc sắc của đồng bào dân tộc thiểu số.

Khôi phục du lịch sẽ giúp bà con có thêm sinh kế

Tại đại hội đảng bộ xã Đakrông lần thứ 1, nhiệm kỳ 2025 -2030, ông Nguyễn Đăng Quang, Chủ tịch Hội đồng nhân dân tỉnh Quảng Trị, đã chỉ đạo để phát triển kinh tế xã hội ở Đakrông thì một trong những việc cần làm cho thời gian tới là phát triển dịch vụ, du lịch sinh thái cộng đồng, du lịch trải nghiệm, đặc biệt là suối nước nóng Klu, suối Pa Cha, A Lao. 

Suối nước nóng Klu là thế mạnh du lịch của xã Đakrông.

Thực tế cho thấy để tạo sinh kế lâu dài cho người dân, đồng bào dân tộc thiểu số ở địa phương thì việc “hồi sinh” lĩnh vực dịch vụ, du lịch cộng đồng ở xã Đakrông là rất cần thiết trong lúc này.

Nhắc đến “hồi sinh” bởi vì nơi đây từng là điểm dừng chân lý tưởng cho những ai yêu thiên nhiên hoang sơ và văn hóa bản địa. Trong đó, riêng Khu du lịch cộng đồng suối nước nóng Klu từng là thế mạnh của địa phương trong việc phát triển du lịch cộng đồng gắn với bản sắc dân tộc và cảnh quan tự nhiên. 

Như cách đây 5 năm, khu du lịch cộng đồng Klu đã từng ăn nên làm ra, với riêng giai đoạn 2018 - 2020 đón gần 40.000 lượt khách trong và ngoài nước. Các dịch vụ ẩm thực do người dân địa phương vận hành đã mang lại doanh thu hơn 2,2 tỷ đồng, tạo thêm sinh kế, nâng cao thu nhập cho cộng đồng người Vân Kiều nơi đây. 

Như lời kể của bà Hồ Thị Đơn, dân tộc Vân Kiều, 62 tuổi, cùng trú tại thôn Klu, lúc cao điểm, bên trong khuôn viên suối nước nóng Klu không đủ để phục vụ du khách. Theo đó, nhiều đoàn khách đã vào nhà của các hộ dân ở xung quanh để đặt đồ ăn, trải nghiệm cuộc sống ở đây, giúp bà con nơi đây có thêm sinh kế, tăng thu nhập của gia đình.

Tuy nhiên, điểm du lịch suối nước nóng Klu ngưng hoạt động từ năm 2020, do thiên tai và dịch bệnh Covid-19 đã ảnh hưởng nặng nề đến hoạt động du lịch cộng động tại địa phương trong thời gian qua và ảnh hưởng đến sinh kế của người dân. Chính vì vậy, để “hồi sinh” du lịch nơi đây đòi hỏi chính quyền địa phương nhiều việc phải làm nhằm khôi phục sức hút khách du lịch. 

Kỳ vọng từ “ngôi nhà chung” HTX

Chẳng hạn như gần đây ở xã Đakrông đã triển khai xây dựng công trình điểm đến du lịch tiêu biểu thôn Klu và hoàn thành vào tháng 5/2025, rồi phát triển làng bản truyền thống tiêu biểu của các dân tộc thiểu số tại thôn Làng Cát. 

Có nhiều việc phải làm để “hồi sinh” du lịch cộng đồng ở xã Đakrông nhằm thu hút đông đảo du khách như giai đoạn đỉnh cao 2018 – 2020.

Bên cạnh đó là việc bảo tồn 16 nhà ở dân gian theo kiến trúc truyền thống của đồng bào Bru - Vân Kiều tại thôn Klu. Đó còn là việc hỗ trợ xây dựng và quảng bá thương hiệu một số sản phẩm ẩm thực mang nét đặc trưng của đồng bào dân tộc Vân Kiều, Pa Kô ở địa phương như: cơm lam, cơm nếp cẩm, cháo ốc, cháo đoác, thịt dê, cá mát, gà bản, giống chuối lùn bản địa, cây gia vị, cây dược liệu; xây dựng thương hiệu một số sản phẩm ngành nghề thủ công truyền thống của đồng bào Vân Kiều, Pa Kô, như: dệt thổ cẩm, nghề đan lát, làm chổi đót.

Mặt khác, như với khu du lịch cộng đồng Klu, chính quyền địa phương đã tổ chức lấy ý kiến người dân có nguyện vọng tham gia trở lại với hoạt động du lịch cộng đồng. Chính quyền địa phương còn liên hệ, mời gọi các doanh nghiệp kinh doanh, khai thác du lịch có kinh nghiệm kết hợp với cộng đồng nghiên cứu phương án nhằm khai thác có hiệu quả điểm du lịch du lịch này.

Ngoài ra, để “hồi sinh” du lịch cộng đồng ở Đakrông đúng cách, có hiệu quả và bền vững thì việc hình thành các tổ hợp tác, HTX để tập hợp người dân, bà con dân tộc thiểu số ở địa phương nhằm làm du lịch một cách bài bản là rất quan trọng. 

Chính vì thế, trong tháng 8/2025, ở khu du lịch cộng đồng tại thôn Klu đã thành lập HTX dịch vụ và phát triển cộng đồng Đakrông. HTX này được kỳ vọng sẽ là “ngôi nhà chung”, gắn kết các thành viên cùng chia sẻ kinh nghiệm và hợp tác phát triển dịch vụ, du lịch cộng đồng. Việc thành lập HTX cũng cho thấy sức hấp dẫn của ngành kinh tế mũi nhọn như du lịch rất cần được “hồi sinh” ở vùng đất đầy tiềm năng như xã Đakrông.

Điều mong mỏi là HTX này sẽ phát huy vai trò liên kết các thành viên cùng nhau phát triển du lịch cộng đồng bền vững và là cầu nối giữa các công ty du lịch với người cung cấp dịch vụ trên địa bàn xã. Bên cạnh đó, HTX cần tạo hướng đi mới cho du lịch bài bản, chuyên nghiệp, mang bản sắc riêng. Các thành viên HTX cũng cần hỗ trợ nhau trong đầu tư cơ sở vật chất, chia sẻ kinh nghiệm làm du lịch, kỹ năng giao tiếp... tất cả hướng đến mục tiêu quảng bá, giới thiệu du lịch cộng đồng ở thôn Klu nói riêng và với xã Đakrông nói chung đến với du khách trong và ngoài nước.

Thời gian qua, việc phát triển kinh tế hợp tác với mô hình du lịch cộng đồng nhằm cải thiện sinh kế cho người dân, đồng bào dân tộc thiểu số ở xã Đakrông nói riêng hay với tỉnh Quảng Trị nói chung luôn nhận được sự ủng hộ, khuyến khích, hỗ trợ từ Liên minh HTX Việt Nam. 

Làm nhiều cách để thu hút trở lại khách du lịch

Chính vì lẽ đó, Liên minh HTX Việt Nam đã phối hợp với Liên minh HTX tỉnh Quảng Trị và một số đơn vị liên quan đã có nhiều hoạt động như tập huấn cho thành viên HTX về kỹ năng phát triển du lịch cộng đồng, kỹ năng nấu ăn, nâng cao chất lượng dịch vụ, kỹ năng phục vụ khách du lịch, phát triển hướng dẫn viên du lịch có chuyên môn, nghiệp vụ cao.

Điều kỳ vọng là dưới “ngồi nhà chung” HTX để “hồi sinh” du lịch cộng đồng sẽ góp phần tạo sinh kế lâu dài cho đồng bào dân tộc thiểu số ở xã Đakrông.

Mặt khác, các HTX còn được hỗ trợ chiến lược tuyên truyền quảng bá và xúc tiến du lịch sinh thái cộng đồng tạo điều kiện cho du khách khám phá bản sắc văn hóa phong phú trong phong cảnh tự nhiên nguyên sơ của các bản làng dân tộc, cũng như góp phần vào giữ gìn và phục hồi các ngành nghề thủ công truyền thống.

Theo giới chuyên gia, để khách du lịch trở lại với Đakrông thì bản thân HTX và người dân địa phương cần cải tạo các homestay sao cho hấp dẫn. Trong kinh doanh mảng ăn uống chú trọng đến các món ăn truyền thống của dân tộc. Nhất là tiếp tục khai thác vẻ đẹp thiên nhiên tắm khoáng nóng và thiết kế những tour tuyến trên địa bàn xã Đakrông để thu hút khách tham gia trải nghiệm và khám phá.

Là người tâm huyết với việc “hồi sinh” du lịch cộng đồng tại xã Đakrông, bà Nguyễn Thị Như Quỳnh, một chuyên gia về lĩnh vực du lịch ở Quảng Trị, cho rằng tăng cường tuyên truyền, vận động, nâng cao nhận thức của toàn bộ hệ thống chính trị ở xã Đakrông nhận thức rõ du lịch cộng đồng là ngành kinh tế có tính xã hội hóa cao và có khả năng đóng góp lớn vào phát triển kinh tế địa phương, tạo nhiều việc làm, tăng thu nhập cho cộng đồng dân cư, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế. 

Trên cơ sở đó, theo bà Quỳnh, sẽ tạo sự chuyển biến về nhận thức và hành động, triển khai đồng bộ, hiệu quả các giải pháp để huy động mọi nguồn lực đẩy mạnh phát triển du lịch cộng đồng. 

“Cần phải gắn trách nhiệm người dân ở địa phương với phát triển du lịch cộng đồng, phải ý thức một cách nghiêm chỉnh về văn minh du lịch, tinh thần góp phần bảo vệ môi trường, đảm bảo chất lượng sản phẩm du lịch phục vụ cho du khách, chất lượng của sản phẩm du lịch không chỉ thể hiện ở giá trị vật chất mà còn ở giá trị tinh thần”, bà Quỳnh chia sẻ.

                                                                                 Thanh Loan