Tăng nhanh hơn cả vàng và bạc, giá coban được dự báo sẽ 'bay' cao

Giá coban đã tăng lên 51.480 USD/tấn vào ngày 5/12, tăng 111,9% so với cùng kỳ năm ngoái, theo Trading Economics.

Mức tăng này cao hơn cả vàng, bạc và thiếc, những kim loại ghi nhận sự lên giá chóng mặt trong thời gian vừa qua.

Được mệnh danh là "vàng xanh", coban là một kim loại có từ tính màu trắng xanh. Coban có ứng dụng quan trọng trong công nghiệp, năng lượng và y tế, đặc biệt trong sản xuất xe điện – pin lithium – vật liệu công nghệ cao.

Cho đến nay, nhà sản xuất coban lớn nhất là Cộng hòa Dân chủ Congo (hơn 50%), tiếp theo là Nga (4%), Australia, Philippines và Cuba.

Các nhà chuyên gia trong ngành chỉ ra một số yếu tố tạo nên cơn bão giá coban.

Thứ nhất là việc dự trữ chiến lược của Mỹ đối với mặt hàng này. Cơ quan Hậu cần Quốc phòng Mỹ đã khởi động chương trình mua tới 7.500 tấn coban trong 5 năm tới. Với ngân sách được phân bổ khoảng 500 triệu USD, đây là nguồn ngân sách lớn nhất kể từ những năm 1990 cho mặt hàng này. Việc thu mua của Mỹ sẽ tác động đến nhu cầu coban toàn cầu.

Nhà phân tích hàng hóa Richard Thompson của Global Resource Partners nhận định chính sách của Mỹ thể hiện hành động cụ thể của Washington cho việc đảm bảo nguồn coban cho sản xuất pin. Động thái này thể hiện rõ quyết tâm của Mỹ trong việc giảm thiểu rủi ro trước sự thống trị của Trung Quốc trong lĩnh vực chế biến coban.

Các chuyên gia trong ngành nhận định rằng bằng cách chủ động tránh sử dụng vật liệu chế biến của Trung Quốc, Mỹ đang thiết lập chuỗi cung ứng có thể hoạt động độc lập khỏi ảnh hưởng của Trung Quốc.

Thứ hai, các chính sách hạn chế xuất khẩu của Cộng hòa Dân chủ Congo làm thay đổi bức tranh cung ứng. Cộng hòa Dân chủ Congo đã thay thế lệnh cấm xuất khẩu kéo dài nhiều tháng chính sách hạn ngạch vào tháng 10, để tăng thu ngân sách và thắt chặt xuất khẩu.

Chiến lược mua coban của Mỹ và các biện pháp kiểm soát xuất khẩu của Congo sẽ hỗ trợ cho giá coban đến hết quý IV năm 2025, theo đánh giá của các chuyên gia trong ngành. Hai yếu tố này – một thúc đẩy nhu cầu và một hạn chế nguồn cung - tạo điều kiện thuận lợi cho coban tăng giá.

Nhìn xa hơn năm 2025, thị trường coban có thể sẽ được định hình bởi một số yếu tố, bao gồm tốc độ và quy mô sử dụng xe điện trên toàn cầu, công nghệ cải tiến làm giảm lượng coban trong pin lithium. Ngoài ra, nguồn cung bên ngoài Congo, chính sách xuất khẩu của Congo cũng ảnh hưởng đến thị trường coban.

Tái chế cũng là yếu tố tác động đến thị trường. Khi thế hệ pin xe điện đầu tiên kết thúc vòng đời, việc thu hồi coban từ các nguồn sẽ hỗ trợ nguồn cung, giúp giảm sự phụ thuộc vào vật liệu khai thác mới.

Mỗi yếu tố này đều mang trong mình sự bất ổn riêng, khiến việc dự báo giá dài hạn trở nên đặc biệt khó khăn. Tuy nhiên, tầm quan trọng của coban đối với sản xuất pin cho thấy nhu cầu vẫn mạnh mẽ.

Giá vàng ngày 8/12 là 4.200 USD/ounce, tăng 60% so với đầu năm. Giá bạc 58.065 USD/ounce, tăng khoảng 105% so với đầu năm.