Việt Nam ghi nhận hơn 1.500 vụ lừa đảo trực tuyến, thiệt hại ước tính 1.660 tỷ đồng

Thông tin tại hội nghị “Ứng dụng định danh, xác thực của Bộ Công an để nâng cao an toàn trong hoạt động thương mại điện tử” diễn ra chiều 1/11/2025, ông Nguyễn Hữu Tuấn, Giám đốc Trung tâm Phát triển thương mại điện tử và Công nghệ số (Bộ Công Thương), cho biết: “Theo thống kê của Cục An ninh mạng và Phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (A05 – Bộ Công an), trong 8 tháng năm 2025, Việt Nam ghi nhận hơn 1.500 vụ lừa đảo trực tuyến, với thiệt hại ước tính 1.660 tỷ đồng. Điều này cho thấy sự cần thiết của việc triển khai các giải pháp toàn diện để đảm bảo an toàn và tin cậy cho giao dịch điện tử, qua đó củng cố niềm tin của người dân”.

Theo số liệu Bộ Công Thương công bố, thương mại điện tử ViệtNam đang duy trì đà tăng trưởng mạnh, trở thành một trong năm thị trường pháttriển nhanh nhất thế giới. Dự báo tăng trưởng năm 2025 được điều chỉnh từ 20%lên 25,5%, với mức chi tiêu bình quân khoảng 600 USD/người/năm cho mua sắm trựctuyến.

Song song với đó, thanh toán số tiếp tục bùngnổ, đặc biệt là thanh toán QR Code với tốc độ tăng trưởng kép 40% và các hìnhthức thanh toán trực tuyến tăng trên 100% mỗi năm. “Khi thanh toán số trở nênphổ biến, việc định danh và xác thực điện tử là điều bắt buộc để đảm bảo antoàn cho người dùng và doanh nghiệp”, ông Tuấn nhấn mạnh.

Cùng với sự phát triển mạnh mẽ là gia tăng cácrủi ro và hành vi gian lận trực tuyến. Các hình thức lừa đảo như giả mạo cơquan nhà nước, giả mạo người thân, hay sử dụng công nghệ deepfake để chiếm đoạttài sản ngày càng tinh vi, với khoảng 6.000 vụ việc mỗi năm, chủ yếu tập trungtrong lĩnh vực tài chính, tiền ảo và lừa đảo sinh viên.

Ông Nguyễn Hữu Tuấn, Giám đốc Trung tâm Phát triển thương mại điện tử và Công nghệ số (Bộ Công Thương)

"Trong 8 tháng năm 2025, Việt Nam ghi nhận hơn 1.500 vụ lừa đảo trực tuyến, với thiệt hại ước tính 1.660 tỷ đồng.

Điều này cho thấy sự cần thiết của việc triển khai các giải pháp toàn diện để đảm bảo an toàn và tin cậy cho giao dịch điện tử, qua đó củng cố niềm tin của người dân.

Thời gian qua, nhiều ngân hàng, tổ chức tài chính, nhà cung cấp dịch vụ trực tuyến và hãng hàng không đã phối hợp với Trung tâm Phát triển thương mại điện tử và Công nghệ số để triển khai các dịch vụ định danh và xác thực điện tử".

Do đó, ôngNguyễn Hữu Tuấn cũng nhận định, việcứng dụng định danh và xác thực điện tử, ví dụ qua nền tảng VNeID của Bộ Côngan, trong việc xác thực chính xác danh tính người dùng sẽ ngăn chặn gian lận và củng cố niềm tin củangười dân đối với thương mại điện tử.

Thời gian qua, nhiều ngân hàng, tổ chức tàichính, nhà cung cấp dịch vụ trực tuyến và hãng hàng không đã phối hợp với Trungtâm Phát triển thương mại điện tử và Công nghệ số để triển khai các dịch vụđịnh danh và xác thực điện tử.

Bà Phạm Tuyết Trang, đại diện Trung tâm Nghiêncứu, Ứng dụng dữ liệu dân cư và Căn cước công dân (RAR – Bộ Công an), cho biết đến nay hệ thống đãthực hiện hơn 42,6 triệu lượt xác thực, trong đó có 17,8 triệu lượt xác thựckhuôn mặt. Trung tâm cũng đã triển khai thành công giải pháp VN AI Verify tíchhợp với 8 nhà cung cấp dịch vụ chính thức.

Bà Phạm Tuyết, Trung tâm nghiên cứu, Ứng dụng dữ liệu dân cư và Căn cước công dân (RAR - Bộ Công an).

“Những kết quả bước đầu chứng minh hiệu quả rõ rệt của việc ứng dụng định danh và xác thực điện tử trong tiến trình chuyển đổi số, đồng thời mở ra tiềm năng lớn cho việc ứng dụng trong thương mại điện tử.

Giải pháp định danh điện tử không chỉ giúp nâng cao chất lượng xác thực người dùng, giảm gian lận giao dịch mà còn tạo nền tảng cho các dịch vụ số an toàn, minh bạch và cá nhân hóa hơn”.

Hiện RARđang phối hợp với Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số để mở rộng kết nối dữ liệu,hoàn thiện hành lang pháp lý và tăng cường truyền thông, hướng dẫn người dân sửdụng VNeID trong giao dịch thương mại điện tử. “Chúng tôi tin rằng với sự chungtay của các bộ, ngành và doanh nghiệp, hệ sinh thái định danh, xác thực điện tửquốc gia sẽ ngày càng hoàn thiện, góp phần xây dựng môi trường giao dịch sốminh bạch, tin cậy và lấy người dân làm trung tâm”, bà Trang khẳng định.

Tại hội nghị, bà Vũ Xuân Linh, Giám đốc Quan hệ đối tác chiến lược Shopee, cho biết trong hai năm triển khai ứng dụngđịnh danh điện tử cho người bán, từ tháng 6/2025, Shopee đã phối hợp với Cục C06 – Bộ Công an triểnkhai định danh toàn bộ người bán trên sàn thông qua căn cước công dân gắn chip.

Tính đến 30/10/2025, nền tảng đã hoàn tất định danh 81% nhà bán hàng, và đặtmục tiêu đạt 100% trong thời gian tới. Đặc biệt, tất cả người bán mới hiện nayđều phải hoàn tất quy trình định danh trước khi được phép kinh doanh.

Bà Vũ Xuân Linh, Giám đốc Quan hệ đối tác chiến lược Shopee

"Trong hai năm triển khai ứng dụng định danh điện tử cho người bán, từ tháng 6/2025, Shopee đã phối hợp với Cục C06 – Bộ Công an triển khai định danh toàn bộ người bán trên sàn thông qua căn cước công dân gắn chip.

Tính đến ngày 30/10/2025, nền tảng đã hoàn tất định danh 81% nhà bán hàng và đặt mục tiêu đạt 100% trong thời gian tới".

Chia sẻ về kinhnghiệm triển khai các giải pháp định danh điện tử tại Việt Nam ông Nguyễn HoàngTùng, Giám đốc VVN AI và Trusting Solution, cho hay: “Trong quá trình đồng hành cùng VNPT,Viettel, Mobifone phát triển hệ thống định danh và trùng hợp điện tử chúng tôi nhận thấy các hình thứcgian lận phổ biến hiện nay bao gồm: bán hàng giả, lập tài khoản ảo, chiếm đoạtthẻ tín dụng hoặc đánh cắp mã OTP, và lợi dụng dữ liệu định danh cũ để vay tiềnonline.

Dù đã áp dụng EKYC, vẫn còn những rủi ro như sử dụng lại kết quả xác thựctrước đó hoặc không có bằng chứng thời gian giao dịch. Vì vậy, việc bổ sung chữký số và giám sát liên tục là rất cần thiết”, ông Tùng khẳng định.

VVN AI và Trusting Solution đã ứng dụng cáctiêu chuẩn này vào hệ thống ký kết hợp đồng điện tử, đảm bảo dữ liệu cá nhân,hình ảnh, video và giọng nói được lưu trữ an toàn, có dấu thời gian và có thểxác thực đầy đủ.

Cũng cho rằng chữ ký số là côngcụ gắn kết nền tảng công nghệ với khung pháp lý để giảm thiểu rủi ro trong thương mạiđiện tử, ông Vũ Văn Luật, Chủ tịch HĐQT kiêm Giám đốc điều hànhCông ty CP Đầu tư Công nghệ và Thương mại Softdream, phân tích: “Chữ ký số từxa giúp mọi giao dịch được xác thực, chống chối bỏ và đảm bảo toàn vẹn dữ liệu,từ hợp đồng điện tử, giao dịch chứng khoán, đến các thủ tục bảo hiểm y tế haythương mại điện tử”.

Theo ông Luật, những rủi ro phổ biến trong thương mại điện tử hiệnnay gồm: gian lận hàng hóa, giả mạo thông tin, tấn công thay đổi dữ liệu hợpđồng và chiếm đoạt thanh toán. Softdream triển khai giải pháp ký số từ xa, chophép người dùng xác thực thông tin bằng thiết bị di động mà không cần thủ tụcgiấy tờ rườm rà, mỗi giao dịch được gắn dấu thời gian, dữ liệu không thể chỉnhsửa và được lưu trữ an toàn.