Xuất khẩu nông sản tìm dư địa tăng trưởng

Các doanh nghiệp xuất khẩu nói chung và nông sản nói riêng của Việt Nam đang ngày càng chủ động hơn trong việc tìm kiếm và xây dựng thị trường, không ngại điều chỉnh sản phẩm, thay đổi cách tiếp cận.

Công ty TNHH Tân Nhiên - một trong những doanh nghiệp tại tỉnh Tây Ninh đầu tiên đạt OCOP 5 sao, Tân Nhiên hiện nay hoạt động trong lĩnh vực sản xuất, đóng gói và xuất khẩu bánh tráng đang thay đổi chiến lược sang các thị trường từng được xem là “phụ” như Australia, Canada, Hàn Quốc, Nhật Bản... thay vì tập trung vào thị trường Hoa Kỳ. Với đà tăng trưởng xuất khẩu ổn định 10% mỗi năm, doanh nghiệp đang mở rộng đầu tư, phát triển thêm sản phẩm mới như bánh tráng rau củ để đáp ứng thị hiếu quốc tế. Mục tiêu năm 2025 là tăng doanh thu hơn 20%, mở rộng thêm ít nhất 5 thị trường, đặc biệt chú trọng các quốc gia có nhu cầu cao với thực phẩm châu Á, giảm dần sự phụ thuộc vào thị trường Hoa Kỳ.

Ông Lư Nguyễn Xuân Vũ - Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Tập đoàn Xuân Nguyên cho biết, với những sản phẩm mật ong từng vào Hoa Kỳ, nay đối mặt với mức thuế chống bán phá giá lên tới 60%, cộng thêm mức thuế đối ứng mới khiến thị trường này trở nên kém hiệu quả. Để không bị ảnh hưởng dây chuyền, công ty chủ động mở rộng phân phối trong nước, tìm kiếm đơn hàng từ châu Âu và đồng thời tái cấu trúc sản phẩm theo hướng đa dạng hóa…

Với tinh thần chủ động, linh hoạt, quyết liệt, không chỉ doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu đã kịp thời thích ứng mà cơ quan quản lý nhà nước như Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã chủ động phản ứng chính sách trước những biến động trong nước và thế giới. Công tác mở rộng thị trường xuất khẩu, duy trì thế mạnh nông lâm thủy sản tại các thị trường truyền thống tiếp tục là trọng tâm chỉ đạo điều hành từ đầu năm đến nay.

Trước những nỗ lực đó, quyền Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng nhấn mạnh, toàn ngành nông nghiệp đã đạt được những kết quả nổi bật, như: Tốc độ tăng trưởng giá trị gia tăng toàn ngành 6 tháng đầu năm đạt 3,84%, kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản đạt 33,84 tỷ USD, tăng 15,5% so với cùng kỳ; xuất siêu đạt 9,83 tỷ USD, cao hơn mức xuất siêu chung của nền kinh tế. Đối với xuất khẩu, đặc biệt có 9/11 nhóm mặt hàng chính duy trì được đà tăng trưởng, bao gồm: cà phê, cao su, hạt tiêu, hạt điều, chăn nuôi, thủy sản, gỗ và sản phẩm gỗ... Đây là những tín hiệu tích cực trong bối cảnh kinh tế toàn cầu còn nhiều biến động.

Dựa trên kết quả 6 tháng, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang cập nhật kịch bản tăng trưởng cho quý III, quý IV/2025… trong đó đề xuất các giải pháp đột phá, khả thi, hiệu quả nhằm đạt được mục tiêu 65 tỷ USD kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản cho cả năm 2025. Đồng thời, chuẩn bị kịch bản tăng trưởng giai đoạn 2026 - 2030.

Theo đó, trong quý III/2025 phấn đấu mục tiêu tổng kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản đạt từ 14 - 15 tỷ USD. Quý IV/2025 sẽ tăng tốc xuất khẩu nông, lâm, thủy sản, tận dụng cơ hội nhu cầu tiêu thụ nông sản tăng dịp cuối năm dương lịch, lễ, tết để phấn đấu đạt được mục tiêu tăng trưởng tốt đạt 16 tỷ USD trở lên.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã xác định 3 nhóm giải pháp trọng tâm. Thứ nhất, tiếp tục duy trì ổn định chuỗi cung ứng, phát triển mạnh các ngành hàng có lợi thế và dư địa phát triển. Thứ hai, tiếp tục theo dõi sát diễn biến, tình hình Hoa Kỳ áp thuế đối ứng với hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam, xây dựng các kịch bản để triển khai thực hiện kịp thời, linh hoạt các giải pháp, kịch bản ứng phó linh hoạt. Thứ ba, đẩy mạnh xuất khẩu ngay từ đầu quý III để tạo đà tăng trưởng cho nửa cuối năm.

Quyền Bộ trưởng Trần Đức Thắng cũng cho biết, từ đầu năm đến nay, tình hình kinh tế - chính trị thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp, cạnh tranh chiến lược giữa các cường quốc, đặc biệt là Mỹ - Trung, tạo ra nhiều khó khăn cho kinh tế Việt Nam. Ngành Nông nghiệp và Môi trường, vốn rất nhạy cảm với biến động toàn cầu phải chịu tác động mạnh mẽ, nhất là từ chính sách thương mại và thuế quan của Hoa Kỳ. Vì vậy, “Chúng ta phải chủ động xây dựng kịch bản ứng phó, báo cáo kịp thời với Chính phủ và Trung ương”, ông Trần Đức Thắng nhấn mạnh.

Giai đoạn 2026 - 2030, ngành Nông nghiệp và Môi trường được kỳ vọng đóng góp mạnh mẽ vào mục tiêu tăng trưởng toàn nền kinh tế ở mức 2 con số, thậm chí có năm cần đạt trên 12%. Nếu cả nước tăng trưởng trên 8%, thì riêng ngành cần đạt khoảng 6%, đây là một thách thức rất lớn. Vì vậy, ngành cần xác định rõ dư địa tăng trưởng.

Để đạt mục tiêu kế hoạch đề ra, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã đề nghị các cơ quan chuyên ngành chủ động phối hợp cùng địa phương, đặc biệt là các tỉnh biên giới phía Bắc, để dự báo, theo dõi sát tình hình lưu thông hàng hóa, tránh ùn tắc ảnh hưởng đến tiến độ giao thương.

Đồng thời, cần có các hành động quyết liệt nhằm duy trì xuất khẩu tại các thị trường truyền thống; bổ sung dòng sản phẩm mới, thúc đẩy nhóm hàng có tiềm năng tại các thị trường như: thủy sản sang Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, ASEAN; gỗ và sản phẩm gỗ sang Trung Quốc, Nhật Bản, châu Âu; rau gia vị và trái cây tươi sang Hàn Quốc, Nhật Bản, ASEAN; cà phê sang Trung Quốc, Nhật Bản, ASEAN.

Trong quý III/2025 phấn đấu mục tiêu tổng kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản đạt từ 14-15 tỷ USD. Quý IV/2025 sẽ tăng tốc xuất khẩu nông, lâm, thủy sản, tận dụng cơ hội nhu cầu tiêu thụ nông sản tăng dịp cuối năm dương lịch, lễ, tết để phấn đấu đạt được mục tiêu tăng trưởng tốt đạt 16 tỷ USD trở lên.